3
Июнь
17
ko‘tardi.. Movarounnahr. va. Xurosonda. XIV. asrning. ikkinchi. yarmi. va. XV. asrda. ro‘y. bergan.
madaniy.yuksaklik.butun.musulmon.Sharqidagina.emas,.Yevropa.mamlakatlarini.ham.hayratga.
soldi.. Mirzo. Ulug‘bek. ham. o‘tmishdoshlari.Ahmad. Farg‘oniy,.Abu. Nasr. Farobiy,. Muhammad.
Xorazmiy,.Beruniy.va.Ibn.Sino.asarlarini.batafsil.o‘rganadi..Bu.buyuk.mutafakkirlarning.asarlari.
orqali.u.qadimgi.yunon.olimlari.Aflotun,.Arastu,.Gipparx,.Ptolomeylarning.mumtoz.asarlari.bilan.
ham. tanishdi.. Ulug‘bek. farmoni. bilan. 1417-yilda. Buxoroda,. 1417-1420-yillarda. Samarqandda.
va. 1433-yilda. G‘ijduvonda. madrasalar. qad. ko‘tardi.. Hatto. Buxoro. madrasasining. darvozasiga.
“Bilim.olish.har.bir.musulmon.ayol.va.erkakning.burchidir”.degan.kalmia.yozib.qo‘yilgan.
. Uchinchi. bosqich. XIX. asr. oxiri. –. XX. asr. boshlarini. o‘z. ichiga. oladi.. Mazkur. davrda.
Turkistonda. milliy. mustaqillik. g‘oyasini. o‘z. oldiga. maqsad. qilib. qo‘ygan. jadidchilik. harakati.
yuzaga. keldi.. Turkistondagi. jadidchilik. harakati. o‘zining. chuqur. mahalliy. ildizlariga. ega..
Turkiston. xalqlarining. ijtimoiy-siyosiy. hayotda. jahon. xalqlaridan. ortda. qolayotganligini. XIX.
asrning. ikkinchi. yarmida. yashab. o‘tgan. ilg‘or. fikrli. ziyolilar. o‘z. vaqtida. anglab. yetgan. edilar..
Ular.bu.qoloqlik.iskanjasidan.qutilishning.yagona.yo‘li.deb.ilm-ma’rifatni.tanladilar..
Jadidlarning. harakati. tufayli. XX. asr. boshlariga. kelib. o‘nlab. yangi. usul. maktablari. faoliyat.
ko‘rsata. boshladi.. Taraqqiyparvarlar. omma. orasida. ma’rifatni. keng. yoyish,. millatning. siyosiy.
ongini.yuksaltirish.borasida.ommaviy.nashrlar,.bosmaxonalar.ochdilar,.teatr.tomoshalari.tashkil.
etdilar..Bu.borada.Ishoqxon.Ibrat,.Muhammadsharif.So‘fizoda,.Dadamirza.qori,.Zayniddin.qori,.
Lutfulla. Olimiy,. Mulla. Izzatulla. qori,. Mulla. Rustam,. Murodov. Mamadjon,. Naimjon. afandi,.
Obidjon. domla,. Ortiq. domla,. Sayyid. Nosirxonto‘ra,. Toshxo‘ja. eshon. Ashurxoji. o‘g‘li. va.
boshqalarning.hizmatlari.beqiyos.bo‘ldi.
Shunday.qilib,.ajdodlarimiz.yaratgan.boy.madaniy-ma’naviy.meros,.ilmiy.asarlar.xalqimizning.
faxr.bilan.tilga.oladigan.ma’naviy.boyligidir..Mazkur.davrlar.ma’naviy.merosini.asrab.avaylash,.
kelgusi.avlodga.yetkazish.har.birimizning.muqaddas.burchimizdir.
Foydalanilgan.adabiyotlar:
1..AbdurahmonovM.,.Rahmonov.N..Madaniyatshunoslik.-Toshkent,.2008.-B.134.
2..Fayziyev.T..Mirzo.Ulug‘bek.avlodlari.-Toshkent:.Yozuvchi,.1994.-B.5.
3..Nosirov.O.,.Ma’murov.M..O‘zbek.adabiyotining.muhim.sanalari..–.Namangan:.Nam.DU,.
1993.-B.124.
4..Vohidova.K..Ishoqxon.Ibrat.//Fan.va.turmush.-1995.-№4.-B.26.
23
Do'stlaringiz bilan baham: |