O`zbekiston respublikasi qishloq va suv xo`jalik vazirligi

 

---

10 

 

Antinatal  gipotrofiya  -  fiziologik  jihatdan  yetilgan  a’zo  va  tizimlari 

morfofunksional jihatdan to’liq rivojlanmagan va vazni juda kichik hayvonlarning 

tug’ilishi bilan o’tadigan kasallik. 

Sabablari va rivojlanishi. Antinatal gipotrofiyaning asosiy sabablari bo’g’oz 

ona  hayvonlarni  ortiqcha  oziqlantirish  yoki  yetarlicha  oziqlantirmaslik,  tiqis 

saqlash va gipodinamiya hisoblanadi.  

Bo’g’oz 

hayvonlarni 

yetarli 

darajada 

oziqlantirmaslik 

alimentar 

distrofiyaning,  ortiqcha  oziqlantirish  esa  yog’  bosishi  va  ketozning  rivojlanishiga 

sabab  bo’ladi.  Har  ikkala  holda  ham  ona  hayvon  organizmida  modda 

almashinuvlarining  buzilishi,  homilada  hazm  kanali,  jigar,  oshqozon  osti  bezi, 

buyraklar,  o’pka,  markaziy  asab  tizimi  va  immun  tizimda  morfofunksional 

yetishmovchiliklar kuzatiladi.  

Gipotrofik  hayvonlarda  tashqi  muhitga  moslashish  xususiyati  pasayadi, 

oshqozon-ichak,  o’pkaning  kasalliklari  va  boshqa  yuqumli  kasalliklarga  tez 

beriluvchan bo’ladi. 

Belgilari.  Tug’ilgandagi tana  vazni buzoqlarda  20  kg dan  kichik  yoki 35  kg 

dan  yuqori,  cho’chqa  bolalarida  0,9  kg  dan  kichik  yoki  1,4  kg  dan  yuqori, 

qo’zilarda 2,5 kg dan kichik yoki 3,5 kg dan yuqori bo’ladi.   

Gipotrofik  holatda  tug’ilgan  buzoqlarda  ochiqish  va  emish  reflekslarining 

pasayishi,  o’pkaniing  ishga  tushishining  kechikishi,  tashqi  ta’sirotlarga  befarqlik, 

organizmning  immunoglobulinlar  bilan  ta’minlanishining  sekin  kechishi  hisobiga 

immun tanqisligi belgilari kuzatiladi.  

Cho’chqa  bolalari  o’rnidan  qiyinchilik  bilan  turadi,  onasining  yelin 

so’rg’ichlarini  qiyinchilik  bilan  topadi,  barcha  turdagi  hayvonlarda  qondagi 

eritrositlar 

va 

leykositlar 

sonining, 

gemoglobin, 

umumiy 

oqsil 

va 

immunoglobulinlar  miqdorining  kamayishi  kuzatiladi.  Neytrofillarning  fagositar 

faolligi keskin pasayadi.