Termiz davlat universiteti professor A. N. Ro’ziev nomidagi «Geografiya»

 
Tayanch suzlari 
Katorlar, kolonnalar, 6°-gradusli zona, rus alifbosi, lotin alifbosi, rim rakamlari, arab 
rakamlari, bulaklarga bulish, kernglik, uzoklik, xalkaro nomernklatura, shimoliy yarim 
shar, janubiy yarim shar, bosh merridian. 
 
6. Mavzu: Topografik kartalarda rerlerfning tasvirlanishi 
 
REJA: 
1. U mumiy tushuncha 
2. Rerlerfni otmertka usuli bilan tasvirlash. 
3. Rerlerfni gorizontallar bilan tasvirlash. 
4. Rerlerfni shartli berlgilar bilan tasvirlash. 
 
Topografik kartalarda rerlerfning tasvirlanishi 
xaki da umumiy tushuncha 
Yer yuzasi juda murakkab rerlerf shakillaridan iboratdir. Rerlerf shakllarini xarakterro` va derngiz 
yuzasidan past balandligiga kura, pastterkislikka,terkislik, kir,yassi toglik va toglik rerlerfga bulish 
mumkin. Absalyut balandligi 200 m gacha bulgan terkislik pastterkislik, 200 m dan 500 m gacha 
bulgan errlar kirlar derb ataladi. Balandligi 500 m dan ortik bulgan terkislik yassi toglikdir. Joyning 
rerlerfi  oddiy  yoki  murakkab  bulishi  mumkin.  Oddiy  rerlerf  shakllariga  terpa  ,  dung,  jilga  va 
boshkalar, murakkab rerlerf shakllariga esa tog tizmasi, katta darer vodiysi va boshkalar misol 
bula  oladi.  ERr  yuzasidagi  bu  turli-  tuman  rerlerf  shakllarini  topografik  kartada  tasvirlashda 
kuyidagilarni aniklash talab kilinadi: 
a) Rerlerf tipi, shakli va elermerntlarning bir-biriga nisbatan joylanishini; 
b) Nuktalarning absalyut va nisbiy balandliklarini; 
v) Yon bagir yunalishini va uning kiyaligini ; 
g) Landshaftning  boshka  elermerntlarini rerlerf  bilan  boglikligini. 
Bu  talablarga  avobb  errish  uchun  topografik  kartalarda  rerlerfni  tasvirlashda  gorizontllar 
usulidan, nuktalar balandligini yozisyokiotmertka usulidan, xam dama xsus shartli berlgilardan 
foydalaniladi.