Бағдарламасы негізінде оқытуды көздейді. Оқулықтың жазылуында

Бақылау үшін тексеру сұрақтары мен тапсырмалар 
1. 10 ішінде қосу және азайтуға қатысты логикалық пікірлеуге тиісті 
жаттығулар. 
2. 10 ішінде қосу және азайтуға тиісті сабақ жоспарын түзіңіз. 
3. Мысал мен мәселелер түзіңіз, конспект жазыңыз. 
4. Шығармашылық тұрғыдағы дидактикалық ойындар жүйесі дегенде 
нені түсінесіз? 
 
 
 
“Жүздік” тақырыбында арифметикалық амалдарды үйрену. 
100 ішінде қосу және азайту 

---

136 
Осы тақырыпта амалдарды үйретумен бірге 1-сыныпта санды қосындыға 
қосу және қосындыға санды қосу, санды қосындыдан азайту және 
қосындыдан санды азайту қасиеттері, 2-сыныпта қосындыға қосындыны 
қосу және қосындыдан қосындыны азайту қасиеттері қарастырылады. 
Бұл қасиеттерді және тиісті есептеу тәсілдерін ашып беруден бұрын 
дайындық жұмысын атқару керек, нәтижеде оқушылар сандардың 
қосындысы мен сандардың айырмасы сияқты математикалық өрнектерді 
меңгереді, қос теңдіктер, бір және екі амалды өрнектерді жақшаның 
көмегінде жазуды үйренеді, екі таңбалы сандарды ондық және бірлік 
жәрдемінде жаза алады. 
“Қосынды” мен “азайғыш” ұғымдарымен 4+3=7, 7-4=3 сияқты 
мысалдарды шешуде танысады. 10 ішінде қосу мен азайтуда 5+4=5+2+2=9, 8-
3=8-1-2=5 сияқты теңдіктерді қолданып, қосу және азайтудың түрлі 
көріністерін жаза алады, жақшаны істету жәрдемінде 6+(3+1)=6+4=10 сияқты 
есептеу тәсілдерін біліп алады. 
Номерлеуді үйрену кезеңінде “жақша” белгісімен танысады, және “5 
және 3 сандарының қосындысына 2-ні қосыңыз” сияқты ауызша мәселелерді 
шешеді. Қосу мен азайтуды үйрету төмендегі тәртіпте жүргізіледі. Алдын 
нөлмен аяқталатын 2 таңбалы сандарды қосу және азайту үйреніледі, сосын 
санды қосындыға қосу мен азайту үйреніледі. Санды қосындыдан азайту, 
қосындыны санға қосу мен қосындыдан санды азайту ережелері де осы 
тәртіппен қаралады. 
Нөлмен аяқталатын сандардың үстінде амалдарды орындау: 

---

137 
60+20=? 70-40=? 
6 ондық +2 ондық = 8 ондық 7 ондық — 4 ондық = ондық 
60+20=80 70— 40=30 
тәрізді көріністе сұрақтармен алып барылады. 
Әрбір қағида үйрену төмендегі тәртіпте жүзеге асырылады: 
I басқыш. Заттардың қосындысы үстінде амалдар орындап, оқушылар 
қасиетін ашады және өрнектейді. 
II басқыш. Қасиетті мысалдардың көмегінде әр түрлі тәсілдер, соның 
ішінде оңай тәсілмен шешуге ұсынылады. 
III. басқыш Арифметикалық амалдардың қасиеттері негізінде 
шығарылатын есептеу тәсілдері үйренудің объекті болып қызмет етеді. 
IV. басқыш. Үйренілген қасиеттерді және есептеу тәсілдерін 
салыстырудың нәтижесінде бұл қасиеттер мен тәсілдер жалпылаудың 
жоғары денгейіне көтеріледі. 
Мысалы, 36+23=(30+6)+(20+3)=(30+20)+(6+3)=50+9=59