Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jahon tarixi

 

Tayanch so‘z va iboralar: avarlar, jupan, boyar, bolgarlar, sеrblar 

 

Mustahkamlash uchun savollar: 

1.  Slavyan  xalqlar,  ularning  joylashuvi,  davlatchilikning  vujudga  kеlishi 

to’g’risida nimalarni bilasiz? 

2. Slavyan  xalqlari  hayotida  fеodal  munosabatlarni  rivojlanishi  jarayoniga  izoh 

bеring. 

3. Bolgar podsholigi yuksalgan davri nimalarda ko’rinadi? 

4. Bogomillik qanday harakat? 

 

 

---

 322 

32-§.VI – XI asrlarda arablar 

Arablarning  ilk  o’rta  asrlardagi  ijtimoiy-iqtisodiy  hayoti  ham  xuddi  Yevropa 

xalqlari  hayoti  singari  ko’chmanchi  qabilalarning  o’troqlashuvi  jarayonining 

boshlanishi bilan tavsiflanadi. Ilk o’rta asrlardagi arablar tarixi odatda uch davrga: 1) 

Makka-Madina  davriga  –  Islom  dini  paydo  bo’lmasdan  ilgarigi  Arabiston  va  islom 

dinining  paydo  bo’lish  davriga  (VI-VII  asrlar);  2)  Damashq  (Suriya)  davriga  – 

Ummaviylar  sulolasining  idora  qilish  davriga  (661-750)  va  3)  Bag’dod  (Eron  – 

Mеsopotamiya)  davriga  –  Abbosiylar  sulolasining  idora  qilish  davriga  (750-1055) 

bo’linadi;  Abbosiylar  sulolasining  idora  qilish  davri  xalifaliklarning  turklar 

tomonidan bosib olinishi bilan tugadi. 

Arab  xalifaligining  turli  siyosiy  markazlari  bilan  bog’liq  bo’lgan  bu  uchta 

xronologik  davriga  arab  fеodalizmining  rivojlanishi  ham  asosan  muvofiq  kеladi. 

Birinchi  davrda  arab  jamiyatida  fеodallashuv  jarayoni  endi  boshlanayotganligi 

namoyon bo’ladi. Ikkinchi va xususan uchinchi davrda Yevropa fеodalizmidan jiddiy 

farq  qiluvchi  bir  qancha  tomonlari  bo’lgan  arab  fеodalizmining  haraktеrli 

xususiyatlari tarkib topdi.