А. Тешабаев, С. Зайнабидинов, И. Каримов, С. Власов, В. Абдуазимов



Download 0,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/86
Sana14.07.2022
Hajmi0,93 Mb.
#799518
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   86
Bog'liq
2. Укув кулл. Сирт физикаси

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.6-расм
 
 
2.7-расм


16 
2.4.2. Фазовий заряд соҳасида Холл ҳаракатчанлиги 
 
Холл 
эффекти 
бўйича 
ўлчашлар 
бажарилиб, 
ҳаракатчанликни аниқлаш мумкин: 
µ
н 
=Rσ. Бунда R –Холл доимийси, 
σ- ўтказувчанлик. µ
н 
– микроскопик 
ёки ўтказувчанлик бўйича µ
(омик) 
ҳарaкатчанликдан 
фарқ 
қилади: 
µ
н
=χ µ, бундаги χ кўпайтгич 1 дан 2 
гача 
ўзгаради, 
унинг 
қиймати 
сочилиш 
ҳарактерга 
боғлиқдир. 
Сферик 
зонали 
айнимаган 
яримўтказгичларда ℓ эркин югуриш 
йўли энергияга боғлиқ бўлмаган ҳолда 
8
3



бўлади. Агар ℓ ~ υ бўлса, 
бундай намуналарда параметр 1 га яқин бўлади. Эллипсоидал (Ge ва Si да 
шунақа) изоэнергетик сиртли aйнимаган яримўтказгичларда 
8
3



2
)
2
(
)
1
2
(
3




бунда 

-кўндаланг ва бўйлама эффектив массалар нисбати. 
χ нинг қиймати фазовий заряд соҳасида ҳажми учун хисобланган қийматдан 
фарқ қилиши мумкин. 
2.8-расмда кўрсатилганидек, узунлиги L, кенглиги W, қалинлиги d 
бўлган намунага х йўналишида Е
х
электр майдон, z йўналишда H

магнит 
майдон қўйилган, у ҳолда х йўналишида ток ўтиб турса у йўналишда Е
y
Холл майдони вужудга келади. Холл майдони магнит майдони томонидан 
заряд ташувчиларга таъсир қилувчи Лоренц кучини мувозанатлагани учун 
ушбу йўналишда ток бўлмайди Е

= 0.
Токлар ифодалари: 
I
х
=
dz
z
ix
d
d
)
(
0

(2.22) 
I
y
=
0
)
(
0
0


dt
z
iy
d
(2.23) 
σ- ўтказувчанлик ва R –Холл доимийси маълум
σ = 
Wd
E
I
x
x
(2.24) 
R=
H
I
Wd
E
x
y
(2.25) 
ифодаларга эга. 
I

ни (2.22) ифодадан ва E

ни
(2.23) ифодадан аниқланади, уни (2.24) 
ва (2.25) ларга қўйиб сиртий ўтказувчанлик σ ва Холл доимийси R ни 
хисоблаш мумкин.

Download 0,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish