O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi m. Rahimov quduqlarni burg‘ilash


0,70) · 10
4
,  kN/m
2
;
— impregnirlangan  koronkalar  uchun P
sol 
= (0,6

1,5)·10
4
,
kN /m
2 
  qilib  olish  tavsiya  etiladi;
S — olmosli koronkaning  ishchi  yuzasi, m
2
.
Òurli  diametrlardagi  koronkalar  uchun  bu  qiymat  3.12-  jad-
valda keltirilgan.
3.12-jadval
Darzdor va  kuchli  abraziv  jinslarni  burg‘ilashda  olmosli
koronkalarga   beriladigan  og‘irlik  kuchi quyidagicha aniqlanadi:
P
ol 
= C · P
sol
· S,
bu  yerda,  C = 0,7 

 0,8 — jinslarning  darzdorligi  va  abrazivligini
inobatga  oluvchi  koeffitsiyent.
Koronkaga beriladigan og‘irlik kuchining maksimal yo‘l  qo‘yi-
ladigan  qiymatidan  oshirilishi  koronkaning  shlam  bilan  ifloslanib
qolishi, burg‘ilash  tezligining  kamayishi, yeyilishining kuchayishi
va  koronkaning  qizib  ketishiga  olib  keladi.
Olmosli  koronkalar  bilan  burg‘ilashning  boshqa burg‘ilash
usullaridan  afzalliklari  burg‘ilash  snaryadining  yuqori  aylanish
chastotalarida  yaqqol  namoyon  bo‘ladi.
Burg‘ilash  snaryadining  aylanish  chastotasi  mayda  olmosli
koronkalarning  asosiy  burg‘ilash  rejim  parametri  hisoblanadi.
Burg‘ilash  snaryadining  aylanish  chastotasini  quyidagi  formula
bilan  aniqlash  mumkin:
Koronka
diametri,  mm
46
59
76
93
S, m
2 
·10
4
6,0
8,5
12,6
22,6

---

98
min,
/
ayl
60



î
D
n
bu  yerda,  D
o 
— koronkaning  o‘rtacha  diametri, m;
v — koronkaning aylanma  tezligi, m/s.  Bu  qiymat  quyidagi
sharoitlar  uchun:
— kuchli  darzlangan  jinslar  uchun v = 0,30,6 m/s;
— juda  qattiq  va kuchli  abraziv  jinslar  uchun   v = 0,81,5
m/s.
— qattiq jinslar  uchun  v = 1,52,0  m/s;
— kam abraziv va o‘rta qattiqlikdagi  jinslar  uchun v = 2,03,5
m/s.
Biroq  quduq  chuqurligi  ortgan  sari bu  qiymat  kichrayadi.
Olmosli  burg‘ilashda  yuvish  suyuqligi
  olmoslarni  yaxshi
sovitishi va hosil  bo‘lgan  shlamlarni  tozalashi  lozim  bo‘ladi.
Yuvish suyuqligining  miqdori Q  burg‘ilash  quvuri  va quduq
devori  orasidagi  bo‘shliqning  ko‘ndalang  kesimi  yuzasiga  qarab
tanlanadi.
Q = m
2
2
q
b
/ 4 (D –D ) ,



bu yerda,  D
q 
— quduq diametri, m;
d
b 
— burg‘ilash  quvurining tashqi  diametri, m;
m — quduq suyuqlik  oqimining notekis harakatini  inobatga
oluvchi  koeffitsiyent, m = 1,21,3  qilib qabul  qilinadi;
 — chiqayotgan  suyuqlik  tezligi, m/s.
Olmosli  burg‘ilashda  chiqayotgan  suyuqlikning  ratsional  tezli-
gini  = 0,50,8  m/s  qilib  olish  tavsiya etiladi.
Yuvish  suyuqligi  miqdorini  koronka  diametrining  har 1 sm
ga to‘g‘ri keladigan  solishtirma  suyuqlik  miqdori  bilan ham aniqlash
mumkin:
Q = q
r
· D
k
.
bu yerda,  q
r 
— koronkaning  1 sm  diametriga  to‘g‘ri  keladigan
solishtirma  suyuqlik miqdori, l/min.  Amaliy hisoblarda  q
r 
=46 l/min
qilib olinadi;
D
k 
— koronkaning tashqi  diametri,  sm.
Burg‘ilash    snaryadining    yuqori    aylanish    chastotalarida
snaryadning  tebranishi  yuzaga  keladi, buning  oqibatida  burg‘ilash
mexanik  tezligi  susayadi  va  koronkaning  ishqalanib  yeyilishga

---

99
chidamliligi  kamayadi.  Òebranishni  bartaraf  etish uchun  burg‘ilash
quvurlari  kolonnasining  diametri  quduq  diametriga  maksimal
yaqin  bo‘lishi  kerak. Shu  maqsadda niðpel  ulamali  burg‘ilash
quvurlari  ishlatiladi. Òebranishni  kamaytirish  uchun  quvurlarni
davriy  ravishda  tashqi  tomoni  tebranishiga  qarshi  moylar  bilan
qoplanadi.
Burg‘ilash  ishlarida  tebranishga  qarshi  KABC  moyi  yaxshi
natijalar  bermoqda.  Uning  tarkibida  kanifol,  nigrol  va hayvonlar
moyi  bo‘ladi. Òebranishni  kamaytirish  uchun  emulsion  erit-
malar  ham  ishlatiladi. (ÝÌÓËÑÎË—Á, ÝË—3, ÝË—4, ÝÍ—4,
ÝÒ—2).
Kolonkaviy    quvur  va  olmosli    koronkadagi    tebranishlarni
kamaytirish  uchun zaboy amortizatorlari  ishlatiladi.  Ular  ko‘n-
dalang  va bo‘ylama tebranishlarni  so‘ndiradi. Amortizator  kolon-
kaviy quvur  bilan  burg‘ilash quvurlari  kolonnasi  orasiga joylash-
tiriladi. Amaliyotda  quyidagi  turdagi  amortizatorlar  ishlatiladi:
ÇA—6,  ÇA—7  va  AK—M.