«sharq» nashriyot-matbaa

105 

---

 
Qo’zg’olonning            Bu  vaqtda  mustamlakachi  hukumat  tomonidan 
bostirilishi                                   qo'zg'olonni  bostirish  va  uning  ishtirokchilarini 
jazolash  chora-tadbirlari  ishlab  chiqildi.  Jizzaxga  polkovnik  Ivanov 
boshchiligida 13 ta rota soldat, 2 ta artilleriya qismi, kazak otryadlari, jami 
ikki yarim ming kishllik harbiy kuchlar yuborildi. Ular Jizzax shahrini to'p 
va  pulemyotlardan  o'qqa  tutdilar.  Mustamlakachilar  qo
’
shini  dastlab 
Jizzaxni,  keyin  Zonunni  egallab,  so’ng  Sangzorga  yurish  qiladi.  Qo'shin 
qurolsiz qo'zg'olonchilarni ayovsiz o'qqa tutadi. Abdurahmon jevachi omon 
qolgan  600  kishilik  odamlari  bilan  20—21-iyulda  polkovnik  Afanasyev 
boshchiligidagi  harbiy  kuchlarga  qarshi  jang  olib  bordi.  Ivanov 
boshchihgidagi  harbiy  kuchlarning  yordamga  kelishi  qo'zg'olonchilarning 
mag'lubiyatga  uchrashini  ta'minladi  Natijada  qo'zg'olonchilar  yengildi  va 
chekinishga  majbur  bo'ldi.  Qo'zg’olon  rahbarlari  va  faol  ishtirokchilaridan 
Abdurahmon  jevachi,  Nazirxo'ja  eshon,  aka-uka  To’raqul  va  Eshonqul 
To'rabekovlar, Qosim hoji eshonlar qo'lga olinib, o'lim jazosiga hukm etildi. 
Mustamlakachi  hukumatning  jazo  qo’shini  qo'zg'olonchilarni  ayovsiz 
ravishda  jazolashga  kirishdi.  Ko’tarilgan  qishloqlarga  qo’yildi.  Uylar 
yondirildi. Ularning  oila a'zolari ham jazoga tortildi. Bu jazodan qariyalar, 
ayollar, hatto yosh bolalar ham chetda qolmadi. 
Jizzaxga  26—27-iyulda  yana  qo'shimcha  jazo  otryadlari  yetib  kelib, 
jazoni  yanada kuchaytirdi. Qo'zg'olonchilardan 3 ming kishi hibsga  olindi. 
Ularning  boshliqlari  o'lim  jazosiga,  qolganlari  qamoq  va  surgunga  hukm 
qilindi. Mahalliy aholining qo'zg'olonda ishtirok etganligi, qo'zg'olonchilarga 
xayrixoh  bo'lganligi  va  ularni  tutishda  podsho  hukumatiga  yordam 
bermaganligi uchun o'z uylaridan cho'lga haydab yuborildi.