Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

6.3. Мактабгача таълим муассасаларида турли ёш гуруҳларда 
болалар билан ўйналадиган спорт ўйинлари 
Мактабгача таълим муассасаларида ўйналадиган бир қатор спорт ўйинлари 
ва машқлари мавжуд бўлиб, улардан турли гуруҳларда фойдаланиш мумкин. 
Масалан: Кичик гуруҳ учун: “ Курк товуқ ва жўжалар”, “ Буюмгача 
югуриб бор”, “Чумчуқлар”, “Қушлар ва ёмғир”, “Кучук ва мушук болалари” 
ўйинлари ўйналади. 
Ўрта гуруҳ учун: “Миллий кураш” ўйини. Бу ўйинда болалар иккитадан 
бўлиб курашадилар. Иккита бола бир – бирининг гарданига йиқитишга уриниб 
кўради. Оёқ билан чалишга ҳаракат қилинади. Иккита боладан бири 
“рақибининг” курагини ерга тегизиши керак, ўз “рақибини” йиқитган бола 
ғолиб саналади. 
“Чаққон бўл” ўйини. Бир бола энгашган ҳолда арғимчоқнинг бир учини 
ер ўзра айлантиради. Атрофдаги 6-7 бола арғимчоқни ерга тушириб 

---

85 
айланганида унинг усти-дан сакрайди. Ким арғимчоқни босиб олса, у ўйиндан 
чиқади. 
“Саватга тушир” ўйини. Устунга ўрнатилган саватдан 1,5 метр нарига 
чизиқ чизи-лади. Болалар шу чизиққа бирин-кетин келиб, кетма-кет 8 мартадан 
саватчага тўп таш-лайдилар. Қайси 
бола саватчага кўп марта тўп туширса, 
шу бола ғолиб ҳисобланади. 
“Арқон тортиш” ўйини. Болалар 
икки гуруҳга бўлиниб, ўртадан чизиқ 
чизилади. Чизиқнинг ўнг тарафини 
биринчи гуруҳ болалари, чап тарафини 
эса 
иккинчи 
гуруҳ 
болалари 
эгаллашади. Арқон тортиш вақтида 
қайси гуруҳ болалари чизиқнинг у 
томонига ўтиб кеца, ўша гуруҳ 
енгилади. 
Қайси 
гуруҳ 
болалари 
арқонни ўзи томонга тортиб олса, ўша гуруҳ ғолиб ҳисобланади. Ўйинда 10-14 
бола қатнашиши мумкин. 
“Арқондан сакраш” ўйини. Бу ўйинда, аввало қизлар иштирок этади. 
Қизлар сони чекланмайди. Иккита қиз арқонни айлантиради. Қолганлар 
навбатма-навбат арқондан сакраб ўтади. Ким арқондан сакрай олмаса, ўйиндан 
чиқади. Ким кўп сакраса, ўйиннинг охиригача етказа олса, у ғолиб деб 
топилади. Бу ўйинда ўғил болалар ҳам қатна-шиши мумкин. 
Катта гуруҳлар учун спорт ўйинлари. “Қорни ким ўзоққа отиш” ўйини. 
Болалар маълум бир чизиқ олдида туриб, бирин-кетин қорни мумкин қадар 
ўзоққа отадилар. Қор тушган жой таёқча билан белгиланади. Агар навбатдаги 
бола қорни ўзоққа оца, яна таёқча билан белгиланади. Ўйин охирида қорни энг 
ўзоққа отган болалар рағбатлантирилади.