Mavzu: neft va tabiiy gazlarni komponentlarga ajratish usullari: rektifikatsiya

 
 

---

18 
Tabiiy gazning tarkibi 
Gaz nomi 
Tarkibi va ularning ulushi, % (hajm bo'yicha) 
C
H
4 
C
2
H
6 
C
3
H
8 
C
4
H
10 
C
5
H
12 
va undan 
yuqori 
parafin- 
lar 
Noorganik gazlar 
co
2 
N 
H
2
S 
Buxoro viloyati 
Gazli 
95
,6 
2,1 
0,2 
0,2 
0,2 
1,
0 
0,6 
- 
Qasbqadaryo 
viloyati 
Muborak gaz 
konlari 
88
,6 
1,5 
0,2
6 
0,11 
0.33 
4,
3 
5 
4,5 
O'rtabuloq 
85
,8 
1,8 
0.2
7 
0,15 
0,36 
5,
2 
1,4 
5.0 
Pomuq 
89
,2 
3,8 
0,9
4 
0,23 
1,72 
3.
4 
0,4 
0.08 
Qoraqum 
89
,6 
4,0 
1,0
2 
0,38 
1,44 
1,
7 
1,6 
0,25 
Zevarda 
89
,3 
3,7 
0,7
4 
0,17 
1.2 
4,
2 
0,5 
0,01 
Kultoq 
89
,2 
5,0 
0.9
9 
0,52 
1,16 
2,
4 
0,54 
0,2 
Alan 
89
,2 
2 
0,8
7 
9,17 
1.16 
0.
4 
0,56 
0.14 
Andijon viloyati 
Polvontosh 
75
,7 
7 
2,8 
3,3 
- 
0,
2 
11 
- 
Xo'jaobod 
81
,2 
6 
1,5 
3,8 
- 
0,
5 
7 
- 

---

19 
Gaz sanoatining jadal sur'atlar bilan rivojlanishi gazning ajoyib yoqilg'i ekanligi 
bilan bog'liq. U yonganda to'liq yonadi, tutun va zaharli moddalar hamda kul hosil 
qilmaydi, tashish (o'zi oqib borganligi sababli) qulay va iqtisodiy jihatdan arzon, siqilgan 
va suyultirilgan holda saqlash mumkin, qazib olish ancha arzon (shartli yoqilg'i birligiga 
aylantirib hisoblanganda ko'mir qiymatining 10% ni tashkil etadi). Mamalakatda 
ishlatiladigan jami gazning 55% sanoatga sarflanadi, 26 % elektr stansiyalarda yoqiladi, 
15 % turmush ehtiyojlari uchun va 4% xalq xo'jaligining turli tarmoqlarida sarflanadi. 
Hozirgi kunda po'latning 90%, cho'yannning 85 %, sementning 60 % va o'g'itning 85 % 
gazdan foydalanib ishlab chiqarilmoqda. Tabiiy gazning barcha tarkibiy qismlardan 
kimyo sanoatida keng foydalaniladi. Ayniqsa, neft kimyo sanoati uchun neftni qayta 
ishlashdan hosil bo'lgan to'yinmagan uglevodorodlar saqlovchi gazlar muhim 
xomashyodir. Neftni qayta ishlash natijasida qayta ishlash usullariga qarab hosil bo'lgan 
gazlarning tarkibi (o'rtacha) bo’ladi. (jadvalda berilgan).