Қишлоқ ХЎжалиги ишлаб чиқаришини механизациялаштириш

ѐнига
(қатор орасига 
ўғит соладиган култиватор) ва 
орқа 
тарафига
(ўт ўргич, ўғит сепгич, 
пуркагич ва ҳакозолар) ўрнатилган 
бўлади.Энг кўп тарқалган тури 
асосан 
тракторларнинг 
орқаси 
ўрнатилган тури ҳисобланади. 
Қишлоқ 
хўжалигида 
ишлатиладиган 
тракторларнинг 
қувват 
олиш 
валларининг 
айланишлар сонини ўзгаришига 
қараб 
асосан: 
доимий 
 
ѐки 
ўзгарувчан айланишли
турларга 
бўлинади. 
Қувват олиш валининг доимий 
айланадиган 
турида 
харакат 
бевосита 
трактор 
двигателидан 
олинади. Шунинг учун кўпчилик 
қишлоқ хўжалиги машиналарига
(пахта териш машинаси, пахта 
тозалаш 
машинаси, 
ўт 
ўриш 
машинаси, сув насоси ва ҳаозолар) 
доимий айланишли харакат талаб 
этилади. 
Тракторларга 
стандарт 
ҳолатда 540 ѐки 1000 айл/мин
айланишга эга бўлган қувват олиш 
валлари ўрнатилади. Бундай қувват 
олиш валлари деярли барча турдаги 
тракторларда ўрнатилган бўлиб, 
уларнинг харакат йўналиши ҳамма 
вақт 
соат 
стрелкаси 
харакати 
йўналишида бўлади.
Аммо 
доимий 
айланишли 
қувват олиш вали ҳамма вақт ҳам 

---

ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
тракторга тиркалган машинанинг 
талабини 
қондира 
олмаслиги 
мумкин. 
Айниқса 
култиватор-
ўғитлагич, 
махсус 
уруғ 
экиш 
сеялаларининг экиш аппаратини 
айланишлар 
сони 
тракторнинг 
харакат 
тезлигига 
мос 
ҳолда 
ўзгариши талаб этилади. Бу ҳолда 
қавват 
олиш 
вали 
харакатни 
тракторнинг ғилдирагига харакат 
берадиган валдан олади. 
Қувват 
олиш 
валининг 
харакати тракторнинг харакатига 
боғлиқ бўлишига қараб: боғлиқ ва 
боғлиқ 
бўлмаган 
турларга 
бўлинади. 
Агар 
қувват 
олиш 
вали
харакатни трактор трансмиссиядан 
олса (1.31а-расм), унинг харакати 
трактор харакатига боғлиқ бўлади, 
яъни трактор тўхтаса, қувват олиш 
валининг харакати ҳам тўхтайди. 
Бундай 
харакат 
бериш 
тури 
култиватор-ўғитлагич, маъданли ва 
маҳаллий ўғит сепгичлар каби 
қишлоқ хўжалиги машиналарида 
қўлланилади.