|
3.5-расм. Барабан ва дека
орасидаги тирқиш кенглигини
созлаш:
К – янчиш аппарати кириш
қисмидаги тирқиш; Ч– янчиш
аппарати чиқиш қисмидаги тирқиш.
Буғдой ва шунга ўхшаш бошоқли
дон экинларини янчишда тортқи Н
асосан 2-3 холатга қўйилади ва
янчиш
аппаратининг
кириш
қисмидаги тирқиш 13-15 мм, чиқиш
қисмидаги эса 3-4 мм катталикка
қўйилади. Беда ва бошқа майда
уруғли
экинларни
(31-жадвал)
ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
янчишда эса кичикроқ тирқишлар,
маккажўхори сўтаси, кунгабоқар
каби
йирик
донли
экинларни
янчишда
бирмунча
каттароқ
тирқишлар танланади.
3.1-жадвал
Ғаллани янчиш жараѐнининг асосий кўрсатгичлари
Экинлар
тури
Т
аъм
и
н
ловч
и
вал би
лан
ўр
ги
ч
муфт
ас
и
ор
ас
и
даг
и
мас
офа
Т
аъм
и
н
ловч
и
бар
моқ
лар
ҳолати
Қ
и
лтир
и
қ
аж
р
атад
и
ган
п
лан
к
алар
мавж
уд
ли
ги
Бош
с
ават
тур
и
Янчиш
бар
абан
и
н
и
н
г
ай
лан
и
ш
лар
сон
и
Янчиш с
авати
мас
офас
и
н
и
ўр
н
ати
ш
(
Н)
Ҳаво
й
ўн
алтир
увч
и
тун
ук
а ҳолати
Мм
те
ш
и
к
па
стд
ан
0
-
еч
и
лг
ан
1
-
ўр
н
ати
л
-
ган
0
-буғ
дой
1
-ж
ўхор
и
2
-ш
оли
1/д
ақ
.
те
ш
и
к
те
п
ад
ан
те
ш
и
к
п
ас
тд
ан
Буғдой
15
3
0
0
1200
3
2
Арпа
15
3
1
0
1400
2
2
Сули
20
3
0
0
1250
4
2
Шоли
15
3
0
2
850
6
2
Нўхат
15
3
0
0
650
0
2
Кунгабоқар
15
3
0
1
650
4
2
Маккажўхори
25
-
0
1
650
0
2
Тавсиявий
хулоса.
Роторли
комбайнлар бегона ўсимликлардан,
айниқса, ғалла пояларига ўралиб
ўсувчи (печак) ва йўғон пояли
(қамиш, ғумай, кўк шўра) каби бир
ва кўп йиллик бегона ўтлардан
тозаланган майдонларда, барабанли
комбайнларни эса турли даражада ўт
босган майдонлардаги ғаллани ўриб
олишда юқори самарадорлик билан
ишлатиш мумкин
Назорат саволлари:
1.
Ғаллани ўриб олишнинг қандай усулларини биласиз?
2.
Ғалла ўримига қўйиладиган агротехник талабларни айтинг.
3.
Кейс-2166 ғалла ўриш комбайнида қандай турдаги янчиш барабани
ўрнатилган? Унинг афзалликларини айтинг.
4.
Барабанли янчиш қурилмали комбайнлар қандай ғаллани ўришда яхши
натижа беради? У қандай афзалликларга эга?
ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
Режа: 1. Мева ва узумлар йиғишнинг ўзига хос хусусиятлари ва
усуллари;
2. Йиғиштириш машиналарининг турлари, тузилиши ва иш
жараѐнлари.
18.1. Мева ва узумлар йиғишнинг ўзига хос
хусусиятлари ва усуллари
Мева ва узумлар асосан икки
усулда:
1)
узоқ
муддатга
сақланадиган меваларқўлда махсус
жиҳозлар ѐки мева йиғадиган
платформалардан
фойдаланилган
ҳолда; 2) техник қайта ишлов
беришга мўлжалланган ѐки тезда
истеъмол қилинадиган мевалар эса
махсус йиғиш комбайнлари билан
йиғиб олинади.
Қўлда
ишлатиладиган
боғ
жиҳозларига мева йиғиш сумкалари,
шотилар, пневматик кесгич ѐки
тебранувчи қурилмалар киради.
Ерга
тўкилган
мевалар
пневматик,
механик
ва
комбинациялашган
машиналар
билан териб олинади.
Пневматик териб олгичлар
меваларни ҳаво оқими ѐки вакуум
сўрғичлар ѐрдамида суриб олади.
Бундай машиналар кўп энергия
талаб этади ва меваларни турли
хилдаги чиқиндилар билан бирга
териб олади.
Механик териб олгичлар
нинали
барабанлар,
бармоқли
транспортерлар
ва
бошқа
курилмалар
билан
жиҳозланган
бўлиб, улар кам энергия сарфлайди,
лекин меваларни захалайди ва
кўплаб чиқиндилар билан териб
олади.
Комбинациялашган
териб
олгичлар
бармоқли барабан ҳамда
ҳаво оқими ѐрдамида меваларни
териб
олади.
Булар
нисбатан
мураккаб бўлиб, меваларни кам
захалайди
ва
чиқиндилардан
тозалайди,
аммо
кўп
энергия
сарфлайди.
Таянч иборалар:
мева ва узумни йиғиштириш усуллари, агротехник
талаблар, технологик жараѐнлар ва машиналар тури, машинанинг ишчи
қисмлари, илғор технологиялар.
18- МАВЗУ. МЕВА ВА УЗУМ ЙИҒИШТИРИШ
ТЕХНОЛОГИЯСИ ВА МАШИНАЛАРИ (2 СОАТ)
ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
18.2. Йиғиштириш машиналарининг турлари,
тузилиши ва иш жараѐнлари
Узоқ муддатга сақланадиган
мевалар қўлда териб олинади ва
махсус контейнерларга солинади.
Мевалар
билан
тўлдирилган
контейнерларни махсус контейнер
ташувчи
тиркамаларѐрдамида
тозалаш ва саралаш пунктларига
олиб борилади.
Махсус тиркамалар
турли
қурилмалар
билан
жиҳозланган
бўлиб, қуйидаги кўринишдаги: а -
паст бўйли; б- ўрта бўйли ва в-
баланд бўйли мевазор боғларда
ишлатишга мўлжалланган.
Бундай тиркамалар (3.6-расм)
остки 1 ва юқориги 3 платформалар
билан
жиҳозланган.
Юқориги
платформани иккита цилиндрлар 6
билан горизонтал ҳолатда кўтариш
ѐки тушириш мумкин. Пастки
платформага
гидротизимли
занжирли
конвейер
ўрнатилган
бўлиб,у
платформани
узунлиги
бўйича
кўчиб
юришини
таъминлайди.
Юқори
платформага
контейнерларни юклаш учун у
гидроцилиндр ѐрдамида туширилади
ва ортгич 5 билан бешта контейнер
ўрнатилади. Сўнгра платформа 3
кўтарилади ва остки платформага
олтита
контейнерлар
жойлаштирилади.
Мева
тўлдирилган
контейнерлар сақлаш омборларига
ташилади ва улар тескари тартибда
тушириб
олинади
ҳамда
бўш
контейнерлар
қайта
жойлаштирилади.
Сўнгра
улар
далага олиб борилади ва мевазор
боғлар қаторлари орасига қўйиб
чиқилади.
КПУ-2
мева
йиғиш
машинасиқатор оралари кенглиги 6
м гача ва шохларининг диаметри 7 м
гача бўлган боғзорлардаги данакли
ва уруғли меваларни йиғиб олиш
учун мўлжалланган.
ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
3.6- расм. Боғлардаги меваларни қўлда териш комплекси:
а - контейнер ташиш тиркамаси; б- мева тозалаш ва саралаш пункти; в- ПКО-
0,5 йиғиш-териш платформаси; г -ПКО-0,75 йиғиш-териш платформаси; 1,3,9
–платформалар; 2,11-устунлар; 4-контейнерлар; 5-юклагич; 6,12-
гидроцилиндрлар; 7-тўсиқ; 8,13-сурилувчи йўлаклар; 10-рама; 14,15- иш
майдочалари
Машина чап 4 ва ўнг 2
агрегатлардан (3.7-расм) ташкил
топган
бўлиб,
улар
ўзиюрар
шассиларга ўрнатилган. Чап агрегат
4 марказий рама, илгич 3, бўйлама 6
ва кўндалаланг 7 транспортерлар,
контейнер учун майдонча 5 ва
тебратгич 8 дан иборат. Тебратгич 8
гидромотор
орқали
ишга
туширилади.
Ўнг агрегат шасси 2 эластик
материалдан ясалган роликларда
ўрнатилган илгич 1 бўлиб, уни
гидроцилиндр
ѐрдамида
дарахт
танаси томон суриш мумкин.
Машина қуйидагича ишлайди.
Агрегатлар чап ва ўнг тарафдан мева
дарахтига яқинлашиб, илгич 1 ва 3
ларни бир-бирига яқинлаштиради
ва тебратгич 8 ишга туширилиб
дарахт
танаси
силкитилади.
Тебраниш
натижасида
узилган
мевалар
илгичларга
тўкилади.
Сўнгра
улар
қия
ўрнатилган
кўндаланг транспортер 7 лар орқали
бўйлама транспортер 6 га узатилади.
Бунда тўкилган барглар ва
майда
чиқиндилар
тебраниш
ҳисобига мевалардан ажралади ва
қарама-қарши
томонга
харакатланиб, пастга – ер юзасига
тўкилади. Бўйлама транспортер 6
чиқиндилардан
тозаланган
меваларни контейнер 5 га узатади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
