Jabbarova Ch. A



Download 1,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana13.07.2022
Hajmi1,12 Mb.
#792931
1   2   3   4
Bog'liq
Конф Тўплам 2022й 13 май Фискал институт D.Kudbiyev

Kalit 
soʻzlar:
MHXS; 
parallel 
hisob, 
moliyaviy 
hisobotning 
transformatsiyasi; hisobotning shaffofligi; xalqaro hamkorlik. 
Аннотация:
В статье рассмотрены актуальные проблемы подготовки 
финансовой отчетности субъектами бизнеса в ходе перехода из национального 
стандарта бухгалтерского учета на международные стандарты, а также 
обоснованы возможности подготовки и формирования финансовой отчетности 
в соответствии с МСФО, расширение международного сотрудничества
предоставление более прозрачной и упорядоченной информации для принятия 
управленческих решений. Проанализированы методы составления отчета по 
МСФО и признаны его достоинства и недостатки, обсужден характер 
представления. 
Ключевые слова:
МСФО; параллельный учет, трансформация 
финансовой 
отчетности; 
прозрачность 
отчетности; 
международное 
сотрудничество. 
Abstract:
The article discusses the actual problems of preparing financial 
statements by business entities during the transition from the national accounting 
standard to international standards, and also substantiates the possibilities of 
preparing and forming financial statements in accordance with IFRS, expanding 
international cooperation, providing more transparent and orderly information for 
management decision-making. The methods of preparation of the IFRS report are 
analyzed and its advantages and disadvantages are recognized, the nature of the 
presentation is discussed. 
Keywords:
IFRS; parallel accounting, transformation of financial statements; 
transparency of reporting; international cooperation. 


389 
Moliyaviy hisobotni moliyaviy hisobot xalqaro standartlari qoidalariga 
asoslanib tuzilgan hisobot borgan sari talabgir bo‘lib boryapti. O’zbekiston 
kompaniyalarining aktsiyador va menejerlarini unga o‘tish to‘g‘risida o‘ylashga 
majbur etayotgan afzalliklari esa oz emas.
MHXS bo‘yicha tuzilgan hisobot bank kreditlarini yanada foydali shartlarda 
olishga yo‘l ochadi. U kompaniyaga xalqaro kapital bozorlariga chiqish imkoniyatini 
yaratib beradi. Bundan tashqari, unga o‘tish mamlakatimiz biznesining xorijiy 
sheriklar bilan hamkorligini rag‘batlantirishi kerak. Bunday hisobotni tuzish 
firmalarga boshqaruvga oid qarorlarni qabul qilish uchun yanada ochiq-oshkora va 
tartiblangan axborot beradi.
Milliy hisobotni unga o‘tkazishning asosiy jihati shundaki, MHXS hisobot 
tuzishni tartibga soladi va hisobni «MHXSga muvofiq» yuritishni talab qilmaydi. 
Ayni vaqtda milliy standartlarda o‘zaro bog‘langan buxgalteriya hisobi yuritish va 
moliyaviy hisobot tuzishning qat’iy qoidalari mavjud.[1] Xalqaro standartlar uning 
turli moddalari – buxgalteriya balansi, foyda va zararlar, kapitalning o‘zgarishi, pul 
mablag‘larining harakati to‘g‘risidagi hisobotlar va izohlarni e’tirof etish, o‘lchash 
va ochib berish masalalarini taqozo etadi va tushuntiradi.
Shu sababli kompaniya hisobni milliy standartlar bo‘yicha yuritishi kerak. Bu 
esa qonun hujjatlarining amaldagi me’yorlari va, eng muhimi, soliq hisoboti, soliq 
solish ob’ektlari va soliq majburiyatlarini hisobga olish bilan bog‘liq. Keyin esa 
MHXS bo‘yicha hisobotni tayyorlayotganda har bir hisobot sanasiga muayyan va 
o‘ziga xos tuzatishlar kiritish kerak. Ushbu jarayon MHXS bo‘yicha hisobot 
transformatsiyasi deb nomlanadi, undan amaliyotda eng ko‘p foydalaniladi.
MHXS bo‘yicha hisobotni tuzishning usullari:
− Parallel hisob;
− Moliyaviy hisobotning transformatsiyasi.
Parallel hisobni yuritish– MHXSning qoidalariga muvofiq ravishda xo‘jalik 
faoliyatidagi dalillarni buxgalteriya hisobining registrlarida aks ettirishni anglatadi.
Shunday qilib, xar bir xo‘jalik operatsiyasi ikki marta hisobga olinadi 
(takrorlanadi): birinchi marta - ikkinchi marta.
Parallel hisobni tashkillashda, MHXS bo‘yicha moliyaviy hisobot 
ko`rsatkichlari MHXS bo‘yicha yuritilgan buxgalteriya hisobining ma’lumotlari 
asosida shakllantiriladi.
Milliy hisobot transformatsiyasining keng xalqaro amaliyotida MHXS
bo‘yicha moliyaviy hisobotni tayyorlashning 3 usuli shakllangan:
− birinchi – transformatsiyani hisob tizimidan tashqari o‘tkazish, u 
transformatsiyaning tashqi modeli deb nomlanadi;
− ikkinchi – hisob tizimi ichidagi transformatsiya. Hisob milliy standartlar 
bo‘yicha yuritiladigan tizimga transformatsiya maqsadida avtomatik va «qo‘ldagi» 
tuzatishlarni aks ettiradigan maxsus modul joylashtiriladi;


390 
− uchinchi – hisobni parallel yuritish. Unda milliy buxgalteriya hisobotini 
tayyorlashga bog‘liq bo‘lmagan hisob jarayoni tashkil etiladi. 
1-jadval 

Download 1,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish