Alisher navoiy nomidagi o‘zbek tili va adabiyot universiteti o`zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

O‘quvchilar tomonidan berilgan savollar
:
1. G‘afur G‘ulomning yoshlik chog‘lari Qo‘rg‘ontepa mahallasida o‘tgan 
ekan. Hozirgi paytda bu uyning ahvoli haqida gapirib bering. 
2. Olmos opa, oilada nechta farzand bo‘lgansizlar, ular haqida qisqacha 
ma’lumot bering.
3. G‘afur G‘ulom shoir bo‘libgina qolmasdan yetimparvar inson sifatida elga 
tanilgan. Adib bolalar uyida ishlashi bilan bir qatorda bolalarning millatidan 
qat’iy nazar ayrimlarini o‘z uyida tarbiyalagan. Hozirgi kunda ularning taqdiridan 
xabardormisiz? 
4.Olmos opa, otangiz tabiatiga xos bo‘lgan yumoristik hislatlari 
farzandlariga o‘tganmi? Iloji bo‘lsa qiziqarli voqealarni gapirib bering?

---

54 
5. Adibning «G‘ulomov»taxallusi nimaga asoslanib qo‘yilgan? 
6. G‘afur G‘ulom «Men o‘zbek shoiriman»,-deb qayta-qayta mag‘rurlanar 
ekan, sababi nimada? 
7. Shoir G‘afur G‘ulomning «Said Ahmad she’rlarimga doyalik qilgan»,
«Oybek bir asrlik do‘stim» kabi iboralarini tushuntirib bering? 
8. Olmos opa, shu hovlini uy-muzeyi qilish otangizning orzusi edimi yoki 
Siz o‘zingiz shu fikrga kelganmisiz? 
9. Hozirgi paytda ham G‘afur G‘ulomning uy-muzeyiga chet el yozuvchi 
va (shoir)lari kelib ziyorat qilib turishadimi? 
10. Olmos opa - kelajakdagi orzularingiz va biz yoshlarga beradigan 
maslahatlaringiz.
Akademik shoir G‘afur G‘ulom uy-muzeyidan talabalar katta va boy 
taassurotlar bilan qaytdilar. O‘quvchilar ketish oldidan muzey direktori Olmos 
G‘ofurova bilan estalik uchun suratga tushishadi, muzey xotira daftariga o‘z 
taassurotlarini yozib qoldirishadi. (Bu ma’lumotlarning barchasi G‘afur G‘ulom uy 
muzeyida suratlar, chizmalar, kitoblar bilan berilgan) . 
Talabalarga sayohat taassurotlari yuzasidan «Men sevgan adib», «G‘afur 
G‘ulom - Toshkentda», «G‘afur G‘ulomning ijod xonasi» kabi mavzularda
alg’bom, insho, referat va kecha ssenariylarini yozib kelish vazifasi topshiriladi. 
Demak, adib hayoti va ijodini o‘rganishda adabiyot va san’at muzeylari va adib uy 
muzeylariga tashrif buyurish kutilgan natijani beradi. Talabalar adib hayoti va ijodi 
bilangina tanishib qolmay, shu davrning ijtimoiy- siyosiy va madaniy hayotidan 
ham xabardor bo‘ladi. Shu tariqa yoshlarni ona-Vatanga, buyuk ajdodlar merosi
va xalqimizning misli ko‘rilmagan bunyodkorlik ishlariga yuksak ehtirom 
tuyg‘ularini singdirish maqsadida ularni, dunyoni hayratga soladigan milliy 
obidalar, qadimiy yodgorliklar, muzey va adib uy-muzeylarini ziyorat qildirish, 
yurtimizning go‘zal tabiati bilan muntazam ravishda tanishtirib borish maqsadga 
muvofiq bo‘ladi. 
Bu dars usulidan foydalanish orqali o‘quvchilarning erkin fikrlash doirasi 
kengayadi, o‘zi mustaqil fikrini bayon qila oladigan bo‘ladi. Adib hayoti va 

---

55 
ijodini o‘rganishda muzeylarga sayohat uyushtirish, u yerdagi portret va asarlar, 
ko‘rgazmalarni bevosita adib hayoti bilan bog‘lagan holatda o‘quvchiga yetkaza 
olish o‘qituvchi mahoratiga bog‘liq. 
Umuman, G‘afur G‘ulom, Oybek, Abdulla Qahhor kabi adiblarimiz ijodini 
o‘rganayotgan paytda ham adabiy ekskursiya usulidan foydalanish maqsadga 
muvofiqdir. G‘afur G‘ulom ijodini o‘rganish jarayonida o‘quvchilarga shoir haqida 
ma’lumot beriladi va shoir uy-muzeyiga ekskursiya uyushtiriladi. O‘quvchilarning 
u yerda shoir haqida yanada to‘laroq ma’lumot olishga muvaffaq bo‘ladilar. 
Chunki shoirning esdaliklari, suratlari, shoir foydalangan buyumlari, hattoki 
adibning chalgan tanburi-yu, o‘qigan “Qur’on” kitoblari o‘quvchida umrbod esda 
qoladigan tuyg‘uni paydo qiladi. Bu adibga bo‘lgan mehr va hamnafaslik 
tuyg‘usidir.