Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат

1-савол. Математика ўқитишнинг анъанавий усуллари. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.Математика 
ўқитишда 
қандай 
анъанавий усуллар мавжуд? 
2Муаммоли таълимнинг хусусият-
лари 
ва 
унинг 
қўлланилиши 
имкониятлари нималарга боғлиқ? 
3.Математика ўқитишнинг қандай 
ностандарт усуллари мавжуд? 
Мавзуни жонлаштириш саволлари. 
Математика ўқитишда ўқувчиларни ёдлашга ёки уларни 
фикрламасдан факат олинган билимларни кайта сўзлаб бериш 
каби 
усуллардан 
воз 
кечилиб, 
дарснинг 
таълимий 
жиҳатларини кучайтирадиган усулларига алоҳида эътибор 
келинмоқда. 
Бунда 
янги 
мавзуни 
ўрганиш 
олинган 
билимларни 
мустаҳкамлаш, 
сўраш 
ёки 
суҳбат, 
улар 
ўқувчиларнинг 
қулай 
ечимларни 
излашга, 
рационал 
алмаштиришлар 
бажаришга, 
хулоса 
чиқариш 
ва 
исботлашларга жалб қилишга қаратилади.

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-савол.
 Муаммоли таълим усули. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Мустақил ишлар масалалар ечиш бўйича машқлар бўлиши, янги 
теоремани таҳлил қилиш бўйича иш, янги формулани чиқариш бўйича 
масалалар бўлиши мумкин. Масалан, икки сон йиғиндиси квадрати 
формуласи чиқарилгандан сўнг мустақил равишда икки сон айирмаси 
квадрати формуласини келтириб чиқариш таклиф этилиши мумкин. 
Ўқитишда лекция (маъруза) усули кам қўлланилади, бунда ўқитувчи 
материални ўзи баён этади. Бу усул асосан юқори синфларда фойда беради. 
Амалий ва лаборатория ишлари ҳам математика ўқитишда анъанавий 
усуллардан ҳисобланади. 
Математика ўқитишда муаммоли таълим усули ҳам кенг 
қўлланиш имкониятлари мавжуд, чунки кўпгина 
тушунчаларни ўрганиш муаммоли вазиятни яратишга олиб 
келиниши мумкин. 
Муаммоли таълим усули билан баён этишда қуйидаги 
мавзуларни ёритилиш имкониятлари мавжуд: 
Логарифмик функциянинг хоссалари ва графиги. Бунда дастлаб 
қуйидаги масалалар қаралади. а) берилган функцияга тескари 
функцияни 
топиш 
масаласи.Бунда 
берилган 
функциянинг 
тескарисини 
аниқлаш 
ва 
ўзгариш 
соҳалари 
орасидаги 
боғлиқликни аниқлашга эътибор қаратилади.Саволлар қўйилади: 
қандай функция ҳамма вақт тескариланувчи ?Тескари функция 
формуласини қандай ҳосил қилиш мумкин?
Кўрсаткичли функциянинг хоссаларини такрорлаш. Иккала ҳолда 
ҳам графиклардан фойдаланиш лозим, унинг аниқланиш, ўзгариш 
соҳалари, монотонлиги, натижада муаммоли савол қўйилади: 
кўрсаткичли функция тескари функцияга эгами? Бу саволни 
ўқувчилар муҳокама асосида ҳал қилишга ҳаракат қиладилар, 
бунинг учун уларда зарур билимлар мавжуд. 

---