Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат

«МАТЕМАТИКА ВА ИНФОРМАТИКА ЎҚИТИШ УСЛУБИЯТИ»   
ФАНИДАН 

---

МАЪРУЗА МАШҒУЛОТЛАРИДА ЎҚИТИШ 
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ 
1-МАВЗУ 
Математика ўқитиш услублари фани: мақсад ва 
вазифалари 
(маъруза – 2 соат) 
1.1. Маърузани олиб бориш технологияси 
Ўқув соати – 2 соат 
Талабалар сони: 50 та 
Ўқув машғулот шакли 
Ахборотли маъруза 
 
 
 
Маъруза режаси
 
1. Математика – фан ва ўқув предмети 
сифатида. 
2. Математика ўқитиш услубияти фани 
мақсад ва вазифалари. 
3. Мактабда математика ўқитиш 
мазмуни ва вазифалари.
4. Математика ўқитишда 
предметлараро алоқалар. 
Ўқув машғулотининг мақсади." Математика ва информатика ўқитиш 
услубияти фани " фани бўйича тўлиқ тушунча бериш. 
Педагогик вазифалар: 
ўқув фаолияти натижалари: 
 Математика – фан ва ўқув 
предмети 
сифатида 
Математика – фан ва ўқув предмети 
сифатидаги хусусиятлари, ривожланиш 

---

хусусиятлари, 
ривожланиш 
даврлари 
аҳамияти 
ва 
моҳиятини тушунтириш. 
даврлари 
аҳамияти 
ва 
моҳиятини 
тушунтириб бера оладилар. 
Математика 
ўқитиш 
услубияти фани мақсад ва 
вазифалари ҳақида умумий 
тушунчалар бериш 
Математика 
ўқитиш 
услубияти 
фани 
мақсад ва вазифалари ҳақида умумий 
тушунчалар айтиб бера оладилар. 
Мактабда математика ўқитиш 
мазмуни ва вазифаларини 
очиб бериш. 
Мактабда математика ўқитиш мазмуни ва 
вазифаларини тавсифлайдилар. 
Математика 
ўқитишда 
предметлараро алоқалар ва 
уларнинг 
турлари 
ва 
аҳамиятини тушунтириш. 
 
Математика ўқитишда предметлараро
алоқалар 
ва 
уларнинг 
турлари 
ва 
аҳамиятини тушунтириб бера оладилар. 
 
Ўқитиш воситалари 
ЎУМ, 
маъруза 
матни, 
компьютер 
слайдлари, доска 
Ўқитиш усуллари
Ахборотли маъруза, блиц-сўров, Пинборд 
техникаси, ақлий хужум 
Ўқитиш шакллари
Фронтал, коллектив иш 
Ўқитиш шароити
Техник воситалар билан таъминланган, 
гурухларда ишлаш усулини қўллаш мумкин 
бўлган аудитория.
Мониторинг ва баҳолаш 
оғзаки саволлар, блиц-сўров 
«Математика ўқитиш услублари фани: мақсад ва вазифалари» 
мавзусининг технологик харитаси 
Иш босқич-
лари 
Ўқитувчи фаолиятининг мазмуни 
Тингловчи
фаолиятининг 
мазмуни 

---

1-
босқич. 
Мавзуга
кириш
(20 
мин) 
1.1. Ўқув машғулоти мавзуси, 4 
саволларни 
ва 
ўқув 
фаолияти 
натижаларини айтади. 
1.2. Баҳолаш мезонлари (2 – 
илова). 
1.3. Пиндборд 
усулида 
мавзу 
бўйича 
маълум 
бўлган 
тушунчаларни 
фаоллаштиради. 
Пиндборд усулида натижасига кўра 
тингловчиларнинг 
нималарда 
адашишлари, 
хато 
қилишлари 
мумкинлигининг ташхизини амалга 
оширади (1-илова ). 
1.3. Мавзуни жонлаштириш учун 
саволлар беради. (3-илова). 
Тинглайдилар. 
Тинглайдилар. 
2 -
босқич. 
Асосий 
бўлим 
(50 мин) 
2.1.1 савол юзасидан мини маъруза 
қилади. 
2.2.Маъруза 
режасининг 
ҳамма 
саволлар бўйича тушунча беради. 
(4 - илова). 
Маърузада 
берилган 
саволлар 
юзасидан умумлаштирувчи хулоса 
беради. (5 - илова). 
2.3.Таянч 
ибораларга 
қайтилади. 
Талабалар иштирокида улар яна бир 
бор такрорланади. 
Тинглайдилар. 
Тинглайдилар. 
УМКга қарайдилар 
УМКга қарайдилар 
Ҳар бир таянч тушунча 
ва ибораларни 
муҳокама қиладилар.
3-
босқич.
Якунлов
чи 
(10 мин) 
3.1. Машғулот 
бўйича 
якунловчи 
хулосалар қилади. Мавзу бўйича 
олинган 
билимларни 
қаерда 
ишлатиш 
мумкинлиги 
маълум 
қилади. 
3.2.Мавзу 
бўйича 
билимларни 
чуқурлаштириш учун адабиётлар 
рўйхатини беради. 
3.3.Кейинги 
мазву 
бўйича 
тайёрланиб келиш учун саволлар 
беради. 
Саволлар берадилар. 
УМКга қарайдилар. 
УМКга қарайдилар. 

---

1 – илова (1.1.) 
Пинборд техникаси 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Пинборд техникаси 
(инглизчадан: pin – маҳкамлаш, board – доска) 
муаммони ҳал ҳилишга оид фикрларни тизимлаштириш ва гуруҳлашни амалга 
оширишга, коллектив тарзда ягона ёки аксинча қарама-қарши позицияни 
шакллантиришга имкон беради 
 
Ўқитувчи таклиф этилган муаммо бўйича ўз нуқтаи назарларини баён қилишни 
сўрайди. Тўғридан-тўғри ёки оммавий ақлий хужумнинг бошланишини ташкил 
қилади (рағбатлантиради).
 
Фикрларни таклиф қиладилар, муҳокама қиладилар, баҳолайдилар ва энг 
оптимал (самарали) фикрни танлайдилар. Уларни таянч хулосавий фикр (2 та 
сўздан кўп бўлмаган) сифатида алоµида қоғозларга ёзадилар ва доскага 
маҳкамлайдилар. 
Гуруҳ намоёндалари доскага чиқадилар ва маслаҳатлашган ҳолда: 
(1) яққол хато бўлган ёки такрорланаётган фикрларни олиб ташлайдилар; 
(2) баҳсли бўлган фикрларни ойдинлаштирадилар; 
(3) фикрларни тизимлаштириш мумкин бўлган белгиларини аниқлайдилар; 
(4) шу белгилар асосида доскадаги барча фикрларни (қоғоз варақларидаги) 
гуруҳларга ажратадилар; 
(1) уларнинг ўзаро муносабатларини чизиқлар ёки бошқа белгилар ёрдамида 
кўрсатадилар: коллективнинг ягона ёки қарама-қарши позициялари 
ишлаб чиқилади. 
1. Математиканинг ривожланиш даврлари- математиканинг пайдо 
бўлиш даври , ўзгармас миқдорлар даври, ўзгарувчи миқдорлар даври
ўзгарувчи муносабатлар даври 
2. "Методика" сўзи юнонча "метод" ёки "усул" сўзидан олинган.

---

2-илова (1.1.)