Ali sher navoi y nom I dagi sam arqand davlat uni versi teti fi zi ka fakulteti astronom I ya yo

Yulduzlar fizikasi
Absalyut yulduz kattaligi va yorqinligi. Yulduzlarning spektral, fotometrik 
va fizik xarakteristikalari. Ko’p rangli fotometriya Yulduzlarning spektral 
klassifikasiyasi, ikki o’lchovli va boshqa klassifikasiyalar. Yulduzlarning 
parametrlari. Yulduzlargacha bo’lgan masofani aniqlash usullari. Statistik 
funksiyalar. 
Galaktikamizdagi 
yulduzlarning 
umumiy 
sonini 
boholash. 
Yulduzlarning zichlik funksiyasi. Statistikaning asosiy tenglamasi. Yechimlarni 
topsh usullari. Haqiqiy va ko’rinma zichliklar orasidagi bo’glanish. Perenago 
formulasi. 
 
Galaktik kosmik nurlar astrofizkasining
tarkibiy qismlari 
 
Quyosh va yulduzlarning hamda planetalarning fazoviy tezliklari, ularning 
komponentalari va orasidagi statistik munosabatlar. Parallaktik siljish Quyoshning 
kinetic parametrlarini aniqlash. Yulduzlarning qoldiq tezliklarini aniqlash. 
Yulduzlar xarakati asimetriyasi. Botlinger va Ort formulalari. HI bulutlarining 
radionurlanishi bo’yicha galaktikamiz spiralsimon tuzilishi. 
Qushaloq va o’zgaruvchan yulduzlar 
 
O’zgaruvchan yulduz turlari regulyar va irregulyar kuchlar. Regulyar 
maydonda yulduzlar dinamikasining asosiy tenglamasi. Jinsning to’g’ri va teskari 
masalalari. 
Harakat 
integrallari. 
Yulduz 
sistemasining 
gidrodinamikasi 
tenglamalari. Virial teoremasi va uning tadbiki. Relaksasiya vaqti. Yulduz 
sistemasidagi dissipasiya. Fazaviy zichlikni harakat integrallari orqali ifodalash. 
Yulduz tizimlarining tezlik – koordinata fazosidagi modellari. Djins mezoni va 
modellar turg’unligini tahlil qilish ysullari. Qo’shaloq yulduzlar, ularning 
xarakteristikalari, neytron yulduzlar, pulsarlar va qora tuynuklar. 
Seminar mashg’ulotlarni tashkil etish bo’yicha
ko’rsatma va tavsiyalar 
Seminar mashg’ulotlari fanga tegishli bo’limlar bo’yicha ma’ruzalar qilish, 
refaratlar yozish va ularni himoya qilish orqali amalga oshirilib, quydagi maqsadga 
qaratilgan bo’lishi lozim; 

O’qituvchi tomonidan tavsiya qilingan adabiyaotlar bilan mustaqil ishlash.

Seminar mavzusiga tagishli ma’ruza jarayonida fizik qonuniyatlar bo’yicha 
kengroq va chuqurroq muloxaza qilish.

Fanga tegishli mavzularni amaliyotdagi o’rin tug’risida ma’lumotlarga ega 
bo’lish. 

Seminar mavzular bo’yicha yuqori saviyada va mantiqan keyma – keylikda 
ma’ruzalar qailish. 

---

14 

Seminar mavzulari bo’yicha talab darajasida referatlar yozish. 

O’zaro savol – javob va muloqatlarda yuqori ko’rsatgichlarga ega bo’lish. 
Seminar mashg’ulotlarning taxminiy tavsiya etilgan mavzulari; 
1.
Yulduzlarning asosiy bog’lanish va statistik diagrammalari. 
2.
Yulduzlar tashkil etuvchilari tiplari 
3.
Yulduz to’dalari a’zolarini ajratish usullari 
4.
Neytral vodorod taqsimoti 
5.
Ort doimiylari 
6.
Irregulyar kuchlar va yulduzlarning yaqinlashishi 
7.
Fazo jismlarining astrofizikasi
Seminar mashg’ulotlarni tashkil etish bo’yicha kefedra professor o’qituvchilar 
tomonidan ko’rsatma va tavsiyalar va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Unda talabalarga 
asosiy ma’ruza mavzulari bo’yicha olgan bilimga va ko’nikmalarini ma’ruza 
qilish, raferatlar yozish orqali yanada boyitadilar. Shuningdek, darslik va o’quv 
qo’llanmalar asosida talabalar bilimlarini mustaxkamlashga erishish va boshqalar 
tavsiya etildi.