Farmasevtika instituti farmakologiya va klinik farmatsiya kafedrasi

Hazmlanish. Hazm a‘zolari tuzilishi va vazifasi. Og‗iz bo‗shlig‗i va me‘dada 
hazmlanish jarayoni. 
Hazm jarayoining mohiyati va organizm uchun uning ahamiyati. Hazm yullarining 
umumiy chizmasi. Fermentlar va ularning xossalari. Hazm qilish a‘zolar fiziologiyasini
o‗rganishda I.I.Pavlovning ishlari. Hazm qilishni o‗rganish usullari. Hazm yo‗li 
devorlarining tuzilishi: shillik, mushak va seroz qobig‗ini hazm yo‗lining turli qismlardagi 
o‗ziga xos tuzilishga ega ekanligi. 
Og‗iz bo‗shlig‗ining tuzilishi. Og‗iz bo‗shlig‗ining devorlari til, tish, so‗lak bezlari. 
ularning gistologik tuzilishi. Me‘daning anatomik va topografik tuzilishi. Me‘da 
bezlarining tuzilishi va ularning funksional bog‗lanishi. 
Og‗iz bo‗shlig‗ida hazm. Chaynash akti. So‗lak tarkibi va hazmga ta‘siri. So‗lak 
fermentlari. So‗lak bezining sekretor nervlari. So‗lak sekretsiyasiga gumoral ta‘sir. So‗lak 
bezlarining ovqat tarkibiga, sifati va mikdoriga moslanishi. So‗lak ajralishining shartli va 
shartsiz reflekslari. Yutish akti. 
Hazmlanish. Ingichka va yo‗g‗on ichak tuzilishi va vazifalari. Jigar, me‘da osti bezi. 
Me‘dada ovqat hazmi. Odam va hayvonlarda me‘da sekretsiyasini o‗rganish usullari. 
Me‘da fistulasi (VABasov) Gandengayn va I.P.Pavlov usuli bo‗yicha "ajratib olingan 
oshqozoncha" usuli bo‗yicha: me‘da shirasining tarkibi va xossalarini o‗rganish. Me‘da 
shirasining fermentlari. Me‘da sekretsiyasining fazalari. Murakkab reflektor faza.Me‘da 
shirasining ajralishining mexanik va gumoral-kimyoviy fazasi.Me‘daning motor 
funksiyasi. Qusish. Ovqat moddalarini me‘dadan 12 barmoqli ichakka o‗tishi. Pilorik va 
pilorik oldi sfinkgerlari.ularning mexanizmi va faoliyati.
 
 
Modda va energiya almashinuvi. Oziqlanish. Termoregulyasiya. 
Organizm hayotida modda almashinuvining ahamiyati. Modda va energiya kirish va 
sarflash balansi. Organik moddalarning sintezi va parchalanish. Oqsil, yog‗ va 
uglevodlarning plastik va energetik ahamiyati. 

---

Oqsil almashinuvi. Aminokislotalar,ularning tarkibiy qismi elementlari. Oqsillar 
biologik boylik. Munosib va nomunosib oqsillar. 
Organizmda azot balansi. Musbat va manfiy azot balansi. Organizm xujayralarida oksil 
va aminokislotalarning parchalanishi. Oqsil parchalanishining oxirgi maxsulotlari. 
Jigarning mochevina hosil qilish funksiyasi. Mochevina sintezi. Siydik kislotasining hosil 
bo‗lishi. Oqsil apmashinuvini idora etilishi. 
Uglevod almashinuvi. Organizmda uglevodlarning roli. Ozuqa glyukozuriyasi. 
Jigarning glikogen hosil qilish funksiyasi. Organizm hujayralarida uglevodning 
parchalanishi. Anaerob va aerob glikoliz. Parchalanishning oxirgi mahsulotlari. Uglevod 
almashinuvining nerv va gumoral idora etilishi. 
Suv va mineral tuzlar almashinuvi. Organizmda suv balansi va osmotik bosim. 
Organizm uchun kerakli bo‗lgan tuzlar va ularning ahamiyati. Kalsiy, fosfor,natriy,kaliy, 
xlor, temir.yod va boshqa elementlarning almashinuvi. Ularning organizm uchun iste‘moli 
va ahamiyati. Suv va tuz almashinuvining nerv va gumoral idora etilishi. 
Hayot jarayonlari uchun haroratning ahamiyati. Harorat o‗zgarishiga nisbatan 
tana haroratini saqlovchi va tana harorati o‗zgarib turadigan hayvonlar. Termoregulyasiya 
xaqida umumiy tushuncha. 
Organizmda issiqlik hosil qilish va issiqlik sarf qilish jarayonlari. Issiqlikni hosil qilish 
va sarflashning nerv reflektor va gumoral idora etilishi. Issiqlikni hosil bo‗lishini idora 
etuvchi asosiy faktor bo‗lgan modda almashinuvining darajasini o‗zgarishi. Teridagi qon 
tomirlarni kengaytiruvchi va toraytiruvchi nervlarning issiqlik chiqarishdagi roli. 
Termoregulyasiya 
markazi. 
Issiqlikni 
chiqishida 
ter 
ajralishining 
ahamiyati. 
Termoregulyasiyaning gumoral faktorlari. Odamning tana harorati va uni sutka davomida 
o‗zgarib turishi.