2021-yil 25-noyabr 2021-yil



Download 4,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet240/247
Sana12.07.2022
Hajmi4,77 Mb.
#782054
1   ...   236   237   238   239   240   241   242   243   ...   247
Bog'liq
“Qishloq xo‘jaligini rivojlantirish orqali oziq ovqat xavfsizligini

T
T
R
E
k
Т
m
,
bunda,
0
k
- kinetik doimiy,
1
-
ч
;
Е
- aktivizatsiya energiyasi,
(
)
моль
К
Дж
×
/
;
*
Т
- maksimal o'sish tezligiga mos
bo'lgan temperatura, 
К
;
Т
- ozuqa suyuqligining temperaturasi, 
К
.
Temperaturaning o'zgarishi, geterogen jarayonning kinetik sohadan diffuziya holatiga yoki aksincha o'tishiga olib keladi.
Biotexnologik jarayonlarda temperaturaning bir xil taqsimlanishining buzilishi, kiruvchi zararli ta'sirlarga, jarayonning halokatli
holatlariga olib keladi.
Biotexnologik apparatlardagi temperaturaning, yoki apparat ichida temperatura taqsimotining o'zgarishi, unda sodir bo'ladigan
jarayonlar, ya'ni erigan kislorodni ushlab turish uchun zarur bo'lgan qurilmaga havo etkazib berish natijasida, apparatning atrof - muhit
bilan issiqlik almashinuvida, shuningdek, jarayon natijasida issiqlik ishlab chiqarish bilan sodir bo'ladi. Bu shuni anglatadiki, apparatdagi
biotexnologik jarayonlar izotermik sharoitda sodir bo'ladi, shuning uchun tekshirilayotgan aerob jarayonlarda issiqlik chiqarilishini
aniqlash uchun ikkilamchi bilvosita parametrlar yordamida hisoblash usuli qo'llaniladi.
2
38
,3
O
H
a
×
=
D
,
bunda,
2
O
a
- erigan kislorodning stexiometrik koeffitsienti, 
кг
/
кг
.
Apparatdagi gidrodinamik muhit ham temperatura taqsimotining xarakteriga katta ta'sir ko'rsatadi. Masalan, ideal aralashma
apparatlarida, jarayonning barcha parametrlari, shu jumladan, temperatura, apparatning istalgan nuqtasida bir xil bo'ladi. Aksincha,
baland apparatlarda esa, temperatura apparatning turli nuqtalarida har xil bo'ladi. Aralashtirishning intensivligi, apparatda issiqlik uzatish
intensivligiga ham ta'sir qiladi.
Bu masalalarni hal qilish uchun masalaning matematik modelini tuzish talab etiladi, bunda mikroorganizmlarning ozuqa
suyuqligiga bogliq ravishda ozgarishi, quyidagicha bo'ladi
bunda, 
2
O
α
- erigan kislorodning stexiometrik koeffitsienti, кг/кг. 
Apparatdagi gidrodinamik muhit ham temperatura taqsimotining xarakteriga 
katta ta‘sir ko‘rsatadi. Masalan, ideal aralashma apparatlarida, jarayonning barcha 
parametrlari, shu jumladan, temperatura, apparatning istalgan nuqtasida bir xil 
bo’ladi. Aksincha, baland apparatlarda esa, temperatura apparatning turli nuqtalarida 
har xil bo’ladi. Aralashtirishning intensivligi, apparatda issiqlik uzatish intensivligiga 
ham ta’sir qiladi. 
Bu masalalarni hal qilish uchun masalaning matematik modelini tuzish talab 
etiladi, bunda mikroorganizmlarning ozuqa suyuqligiga bogliq ravishda ozgarishi, 
quyidagicha bo’ladi 
232
(
)
(
)
(
)
(
)
DX
X
T
O
dt
dX
X
T
O
H
T
T
r
T
T
l
dt
dT
с
ов
ст
b
-
×
=
×
×
D
+
-
-
-
-
=
,
,
2
2
2
m
m
a
a
r
boshlang'ich shart
( )
( )
0
0
0
,
0
X
X
T
Т
=
=
bunda
Х
– biomassa kontsentratsiyasi, kg/
3
м
;
b
T
- havo temperaturasi, 
К
;
ст
a
a
,
- oziqa suyuqligi bilan bioreaktor
devorining tashqi muhit bilan issiqlik uzatish koeffitsientlari, Bt/(
2
м
К
);
с
– ozuqa suyuqligining solishtirma issiqlik sig'imi, Dj/(
к
g
К
);
r
- ozuqa suyuqligining zichligi, 
к
g/
3
м
;
r
l
,
- apparatning uzunligi va radiusi, 
м
;
Shunday qilib, tizim holatining chiziqli bo'lmagan matematik modeli, ta'sir etuvchi va chiqish parametrlari o'rtasidagi
qonuniyatlarini aniqlash va uning natijalarini statsionar bo'lmagan sharoitlarda prognoz qilish asosida, biotexnologik jarayon to'g'risida
muhim ma'lumotlarni olish imkonini beradi.
Texnologik apparatning issiqlik balansini tuzishda, barcha issiqlik hodisalari hisobga olinadi. Izotermik bo'lmagan apparatni
hisoblashda moddiy va issiqlik balanslari tenglamalari tizimini birgalikda hal qilish kerak, chunki biotexnologik jarayon davomida
ulardan birinchisi moddalar miqdorining o'zgarishini, ikkinchisi - issiqlik miqdorining o'zgarishini hisobga oladi.

Download 4,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   236   237   238   239   240   241   242   243   ...   247




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish