Davlat uzb p65

savol-javob,
buyruq-javob, xabar-e’tiroz
kabi mazmunlarda bo‘lib,
fikr xususidagi tasdiq yoki inkorni, ziddiyat yoki mu-
nozarani ifodalaydi. Ko‘p kishilik dialoglarda suhbat
mavzusi savol-javobdan iborat bo‘lmay, o‘rtaga tash-
langan savol, taklif, da’vat biror xabar, dalillar bilan
xulosalanadi.
Dialogik matn tarkibida so‘roq olmoshlari, muomala
odobiga oid so‘z va iboralar, yuklamalar, undovlar,
kirish so‘zlar keng qo‘llanadi. Bunday matndagi
gaplar, asosan, sodda gaplardan tashkil topadi, sodda
gaplarning bir tarkibli turlari, to‘liqsiz gaplar, so‘z-
gaplar faol ishlatiladi.
Dialogik matn so‘zlashuv uslubi va badiiy uslubga
xosdir.
53- topshiriq.
Alisher Navoiyning «Farhod va Shirin» dostoni-
dan Xisrav bilan Farhod o‘rtasidagi munozarani rollarga bo‘lib
o‘qing. Bu dialogni shakllantirgan lisoniy vositalarni aniqlab,
daftaringizga ko‘chiring.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

66
38- mashq. 
Dialogda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning uslubiy
ma’no va vazifalarini aniqlang. Gaplarni tuzilishiga
ko‘ra guruhlab yozing.
— 
Siz
... qochqoqsiz, — dedi.
— Siz...
— Men?
— Siz quvloqsiz.
— 
Ajab qilaman
, — dedi Kumush va shapalog‘i bilan eri-
ning yuziga sekingina urib qo‘ydi.
— Bu yoqqa ham...
— U yoqqa Zaynab ursin.
— Zaynabning... urishga haqqi yo‘q.
Kumushning ko‘zida haligacha ko‘rulmagan bir shodlik
o‘ynadi:
— 
To‘g‘ri aytasizmi?
— To‘g‘ri aytaman!
— 
Mana bo‘lmasa,
— dedi Kumush. Otabekning ikkinchi
yuzini ham silagandek qilib qo‘ydi. Yana kulimsirashib, ter-
mulishib qoldilar...
— Biravning g‘amida kuyib qaridim, — dedi Kumush.
—