1. бургут билан тулки

42. ДЕҲҚОН ВА УНИНГ БОЛАЛАРИ 
Вақти қазоси етиб қолганини сезган бир кекса деҳқон ўзидан кейин 
болаларининг яхши миришкор деҳқон бўлиб, яхши ҳаѐт кечиришларини 
хоҳлабди-да, уларни ўз қошига чорлаб шундай дебди: "Болаларим, 
боғимиздаги токларнинг тагига мен хазина кўмганман". Чол қазо қилибди, 
ўғиллари уни дафн этиб келиб, дарҳол белкурак ва кетмонлар билан бутун 
боғни кавлаб, чопиб чиқишибди, аммо ҳеч қандай хазина топмабдилар. Вале 
яхши ишлов берилган токлар кўз кўриб, қулоқ эшитмаган бемисл мўл ҳосил 
келтирибди. 
Ушбу масал, меҳнатнинг меваси — одамлар учун хазинадир, демоқчи. 
43. ҚУРБАҚАЛАР 
Иккита Қурбақаўз масканлари бўлмиш кўлмакда сув қуриб қолгагшдан 
кейин боигқа сувли ерни қ^вдириб йўлга тушадилар. Мана, улар бир қудуқ 
олдига келадилар; шунда биринчи Қурбақа: "Кел, тезроқ қудуққа сакраб 
тушақолайлик - ўйлаб ўтирамизми?" дейди. Лекин иккинчи Қурбақа 
ҳамроҳига жавобан шундай дейди: "Борди-ю бу ерда ҳам сув қолмаса, унда 
қандай чиқамиз қудуқ ичидан?" 
Бу масал бизга ҳар қандай ишга киришишимиздан олдин қилмоқчи бўлган 
ишимизни пухта мулоҳаза қилиб кўрмо- ғимиз лозимлигини ўргатади. 
45. ҲЎКИЗЛАР ВА АРАВАНИНГ ЎҚИ 
Бир жуфт Ҳўкиз юк ортилган аравани тортиб борарди-, араванинг Ўқи эса 
тинмай ғижирларди. Шунда Ҳўкизлар бошлармни ўгириб дедилар: "Эй Ўқ! 
Ахир бутун оғир юкни тортиб кетаѐтган бизлар-ку, сен нега инграйсан?" 
www.kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi

---

Баъзи одамлар ҳам шунақа! Тер тўкиб ишлайдиганлар бошқа-ю, улар 
ўзларини ишлайвериб қийналиб кетгандек қилиб кўрсатадилар. 
46. БОРЕЙ ВА ҚУЁШ 
Борей' билан Қуѐш, қай биримиз кучлироқмиз, деб баҳслашиб қолишди ва, 
кимки йўловчи одамни ечинишга мажбур қила олса, ўша бу баҳсда ютади, 
деган қарорга келишди. Биринчи бўлиб Борей ишга киришди. У кучаниб 
совуқҳаво пуфлай бошлади, лекин одам эгнидаги кийимига ўраниб олди. 
Борей янада кучлироқ пуфлашга тушди, одам совуқ қотиб, бисотида бўлган 
ҳамма кийим-кечакларни устига ѐпиб маҳкамроқ ўраниб олди. Ниҳоят Борей 
пуфлашдан чарчаб, навбатни Қуѐшга берди. Қуѐш олдинига илиқ тафти билан 
одамни аста-аста исита бошлади, шунда одам устидаги ортиқча кийимларни 
еташгатушда. Кейин Қуѐш тафтини зўрайтириб, одамни чўғдай қиздира 
бошлади; ана шунда бу жазирама иссикқа дош бера олмаган одам қип-яланғоч 
бўлиб ечиниб, шу яқин ўртадаги дарѐ бўйига югуриб бориб ўзини сувга 
ташлади. 
Масалнинг таъкидлашича, кўпинча куч-қудратдан кўра эътиқод салмоқли 
самара бераркан.