Respublikamiz iqtisodiyoti hali yosh iqtisodiyotlar sirasiga kiradi, lekin
74
qiladigan darajadagi sezilarli ishlar amalga oshirildi hamki, bu iqtisodiyotning
rivoji investitsiyalarga bog‟liqligini ko‟rsatib qo‟ydi.
Mustaqillikning dastlabki yillaridanoq bank sektoriga berilgan kata e‟tibor
hozirgi kunda o‟zini oqlab kelmoqda. So‟ngi yillarda bank sohasida sezilarli
darajada o‟zgarishlarni kuzatishimiz mumkin har jabhada bankning ishtiroki
hamda roli ortib bormoqda.
Bir holat haliham achinarli hol hisoblanib bu albatta aholi va
tadbirkorlarning bank sohasiga bo‟lgan ijobiy ishonchi pastligidir. Bu esa shuni
ko‟rsatadiki baklarimizning likvidlilik darajasi pastligini.
Demak, shunday ekan bizdan bir narsa talab qilinadiki bank sohasida yanada
yangi islohotlarni amalga oshirish kerak, aholining qo‟lida jamlanib qolgan bo‟sh
pul mablag‟larini jalb qilishda yangi bosqichga, yangicha yondashuvlarni amalga
oshirish, talab qilinadi. Bu esa kreditlash sohasida yanada ko‟roq ishlarni, yirikroq
hamda iqtisodiyotimiz uchun yangi bo‟lgan loyihalarni moliyalashtirish
imkoniyatlarini yaratishda turtki bo‟lar edi.
Tijorat banklarini investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda quyidagilarni
amalga oshirish lozim deb hisoblayman:
- tijorat banklarining investitsion faolligini oshirish maqsadida aholi va
xo‟jalik sub‟ektlari talablarini hisobga olgan holda depozit va omonatlarning yangi
turlarini muntazam ravishda joriy qilish, bunda banklarda omonatlarning
ko‟payishiga, ularning bank tizimiga jalb etishiga nimalar to‟sqinlik qilayotganini
har tomonlama chuqur tahlil qilish va bu borada qo‟shimcha chora-tadbirlar
ko‟rish;
- tijorat banklarining tahliliy ishlar bo‟yicha faoliyatini va bank
tavakkalchiligining oldini olishni kuchaytirish, bunda har qanday bank o‟zining
professional faoliyatini yuritishda, kredit axboroti almashuvini tizimi bilan keng
hamkorlik o‟rnatishi kerak;
- progressiv fond dastaklarini, shu jumladan kommulyativ aktsiyalar,
konvertatsiyalanadigan obligatsiyalar, ipoteka sertifikatlari, hosilaviy va garov
75
qimmatli qog‟ozlarni emissiya qilish va muomalaga chiqarish ko‟lamini
kengaytirish;
- tijorat banklari likvidlilik riskini pasaytirish va uning barqarorligini
ta‟minlash maqsadida nodepozit manbalar tarkibida davlatning va aktsiyadorlik
jamiyatlarining likvidli qimmatli qog‟ozlari hajmini oshirish. Chunki, ularni
ikkilamchi qimmatli qog‟ozlar bozorida sotish orqali banklarda likvidlilik riski
bilan bog‟liq muammolarni tezkor ravishda oldini olish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: