Samarqand davlat veterinariya meditsinasi, chorvachilik va biotexnologiyalar universiteti

 
UDK. 633.51 
SABOXIDDINOV B.S., ODILMURODOV I.B. 
G‘O‘ZA NAVLARINING QURG‘OQCHIL HUDUDLARDA HOSILDORLIGINI O
ʻ
RGANISH. 
 
Annotatsiya
. Ushbu maqola
 
Zarafshon vohasi sharoitida qurg‘oqchilik hududlarda ekib hosildorligini oshirish 
va chidamli navlarni moslashtirib borish va buning natijasida hozirgi kunda insonlarni oziq ovqat bilan taminlash 
muomolarni yechish. 
Аннотация.
Эта статья направлена на повышение урожайности сельскохозяйственных культур и 
адаптацию устойчивых сортов в подверженных засухе районах Зарафшанского оазиса и, как следствие, на 
решение текущих проблем продовольственной безопасности. 
Kalit so‘zlar 
go‘za navlarini tanlab olish va variant qatorlarni olish va navlarning hosildorligini oshirish. 
Ключевые слова
для выбора сортов хлопка и получения вариантных рядов и увеличения урожайности 
сортов. 
Biologik xususiyatlari. Chigitning hayot faoliyati boshlanishi uchun minimal harorat 10-12˚C hisoblanadi. 
Yetarli namlik, aeratsiya, yorugʻlik boʻlganda harorat 13-14˚C da murtak una boshlaydi; chigit ekilgandan 5-7-10 
kun keyin nihollar qiygʻos toʻliq unib chiqadi. Nihollar unib chiqqandan taxminan bir oy oʻtgach, birinchi shona 
hosil boʻladi, yana 25-30 kundan keyin gul koʻrinadi. Navning biologik xususiyatlariga qarab, gullagandan 50-60 
kun keyin birinchi koʻsak pishib ochiladi.Vegetatsiya davri oʻrtacha 110-145 kun davom etadi. Vegetatsiya davrida 
(gʻoʻza navi va oʻstirishning jami 3100˚C-4900˚C faol (1700-2200˚C samarador) harorat zarur. -1-2˚C da nihollari 
nobud boʻladi. Oʻsish, rivojlanish va hosil toʻplash uchun sutkalik oʻrtacha harorat 25-30˚C optimal hisoblanadi. 
Go‘za qisqa kun oʻsimligi, lekin 13-15 soatlik yorugʻ kunda ham normal oʻsib rivojlanadi. Hosil toʻplash davrida 
maksimal suv talab qiladi. Suvga boʻlgan umumiy talab gektariga 8-10 ming m
3
ni tashkil qiladi. Gʻo‘za sur, qumloq 
va boshqa har xil tuproqlarda oʻsib rivojlanishi mumkin, lekin soya joy, namni yoqtirmaydi, kuchli shamolga, 
ayniqsa, garmselga chidamsiz. Shoʻrlangan tuproqlarda oʻsmaydi. 
Xoʻjalikdagi ahamiyati. Gʻo‘za. Qimmatli texnik oʻsimlik; Gʻo‘zadan. olinadigan mahsulotlardan 
toʻqimachilik, tikuvchilik, kimyo, aviatsiya, avtomobil, oziq-ovqat va boshqa sanoat tarmoqlarida keng 
foydalaniladi. Paxta tolasidan kiyim-kechak va texnika gazlamalari tayyorlanadi. Paxta moyi, kunjara, shulxa, shrot 
olinadi. Paxta moyi (chigit tarkibida 22-29%) qimmatli oziq mahsuloti boʻlib, glitserid, E, A vitaminlari va D 
provitamini hamda linolat kislotaga boy. Paxta shulxasi va shroti chorvachilik uchun yuqori sifatli toʻyimli ozuqa 
hisoblanadi. Paxta shrotidan ajratib olingan oqsilli ozuqa yosh hayvonlarga sut oʻrnida beriladi. Gʻoʻzapoyadan 
sellyuloza, qogʻoz, karton, mebellar uchun plita materiallari ishlab chiqarishda foydalaniladi. Barglaridan limon, 
olma kislotalari, oʻsish stimulyatorlari olinadi, chanoqlari ksilit ishlab chiqarishga yaraydi.