Услубий мажмуа асосида тайѐрланди. Т 2012

2.3. Мустақиллик йилларида Ўзбекистон минтақавий сиѐсатининг
асосий йўналишлари 
Республикамиз мустақилликка эришгандан сўнг биринчи навбатда бой 
табиий – иқтисодий салоҳиятга эга минтақа ва шаҳарларнинг ривожланишига, 
минтақа иқтисодий ривожланишидаги тафоввутларни камайтиришга алоҳида 
эътибор берилмоқда. Иқтисодий ислоҳотларнинг натижаси сифатида саноатда 
содир бўлаѐтган минтақавий ва тармоқлараро ўзгаришларни кўрсатиш мумкин. 

---

21 
Агар 1990 йили мамлакатда ишлаб чиқарилган саноат маҳсулотининг 60%и 
Тошкент шаҳри, Тошкент ва Фарғона вилоятлари ҳиссасига тўғри келган бўлса, 
1999 йилга келиб мазкур минтақанинг республикадаги улуши 37,6% ни ташкил 
этди. 
1997 йилдан бошлаб республикадаги бир қанча вазирлик ва идоралар 
тугатилиб, уларнинг қарамоғидаги корхона ва ташкилотлар маҳаллий ҳокимият 
тасарруфига ўтказилди. Бу жараѐн ҳозир ҳам давом этмоқда. 
Ҳозирда мамлакатимиз аҳолисининг 70%дан ортиғи қишлоқларда ва 
кичик шаҳарларда истиқомат қилади. Мустақиллик йилларида қишлоқ 
аҳолисини табиий газ ва ичимлик суви билан таъминлаш даражаси Шўролар 
ҳокимияти давридагига нисбатан 3 марта ортди. 
Меҳнат ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш мақсадида 
уларни саноат ва ижтимоий соҳаларга жалб қилиш учун қишлоқ хўжалигидан 
100 мингдан ортиқ киши бошқа соҳаларга жалб қилинди. Республиканинг 
иқтисодий салоҳиятини ошириш, хорижий сармояларни жалб этиш, 
фойдаланилаѐтган минерал хом ашѐ ресурсларини ўзлаштириш мақсадида янги 
коммуникация иншоотлари қурилмоқда. 
Учқудуқ - Тўрткўл-Султонуздак ва Ғузор-Бойсун -Қумқўрғон темир йўл 
линияларининг ишга туширилиши нафақат кам ривожланган Сурхондарѐ 
вилояти, балки Қорақалпоғистон Републикаси, Қашқадарѐ вилоятида ҳам 
ишлаб чиқарувчи кучларнинг ривожланишига ҳамда шу минтақада 
урбанизация жараѐнининг юксалишига сабаб бўлди. 
Ҳозирги пайтда мамлакатнинг айрим минтақаларини ижтимоий-
иқтисодий ривожлантириш учун махсус хукумат дастурлари ишлаб чиқилган. 
Бундай дастурлар Наманган ва Хоразм вилоятларида амалга оширилмоқда. 
Мустақиллик йилларида мамлакатимиз минтақавий сиѐсатидаги муҳим 
воқеликлардан маҳаллалар фаолиятига давлат томонидан катта имтиѐз ва 
ваколатлар берилиши бўлди.
Маҳалла кўплаб хорижий мутахассислар томонидан ўзбек моделининг 
энг оргинал хусусияти сифатида тан олинмоқда.
Кейинги йилларда турли вилоятлар орасида махсулот ишлаб чиқариш ва 
хизмат кўрсатиш бўйича аҳоли жон бошига тўғри келадиган кўрсаткичларнинг 
тафоввутлари ўсиб бормоқда. 1999 йилги маълумотларга кўра бундай 
тафоввутлар ЯИМ бўйича 2,8, саноат бўйича 12, халқ истеъмоли молларини 
ишлаб чиқариш бўйича 7,6, қишлоқ хўжалиги бўйича 3, аҳолининг 
даромадлари бўйича 4,2 марта юқори.