O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

QALQONSIMON BEZ OLDI BEZI
Q alqonsim on bczi oldi bez 
m ayda bezlar bo'lib, um um iy kapsula 
ostida yotadi, va paratgorm on - paratirin gorm onini ishlaydi. Paratgorm on 
qonda 
C a+ m iqdorin ko'paytiradi, fosforni kam aytiradi, D vitam in sintczini 
kuchaytiradi
Tuzilishi. 
X ar bir bczcha kapsula bilan o'ralgan, parenxim asi bez 
tasm alari - 
trabekulalardan tuzilgan. 
Trabckula 
tarkibida 
paratirotsit
267

---

hujayralari bo'ladi. P aratiratsitlar ikki hil - bosh p a ro tiro tsitla r va oksifil 
parotirotsitlarga b o 'linadilar (161-rasm ).
161-rasm. Q alqon oldi bczi tuzilishi.
A- M allori bo'yicha
B- U M tuzilishi sxem asi (Y u.l.A fanascv)
1. O ksifil p aratirotsitlar
2. A sosiy paratiro tsitlar
3. B iriktiruvchi to 'q im a qavatlari
4. K olloidga o 'xshash follikul
5. G cm o k ap illy arlar
6. A d ip o tsitlar
7. O raliq hujayralar
8. P re sek reto r donachalar
B osh p aratiratsitlar m aydaroq va ko'proq bo'ladi, bazofil bo'yaladi. U lar 
paratirin garm onini ishlaydi. O ksifil hujay ralar csa, yirikroq, oksifil bo'yaladi, 
ular q ariyotgan p aratiratsitlar hisoblanadi.
Qalqonsimon 
bez 
taraqqivoti. 
yoshga 
ktt'ra 
o'zgarishlari 
va
regeneratsivasi. 
Q alqonsim on bcz cm brional xayotining birinchi oylaridayoq 
yutqin ostida 1 va II ja b ra ch o'ntagi oralig'ida paydo bo'ladi. B oshlang'ich 
davrda ck z o k rin bcz shaklida shakllanadi. Y angi tug'ilgan chaq alo q lard a bcz 
to'liq shaklangan bo'ladi. Y osh o 'ta borgan sari follikulalar soni kam ayadi, 
follikulyar cp itcliy d a sin tctik ja ra y o n susayib boradi.
268

---