12-laboratoriya mashg’uloti mavzu: qalay, qo`RG`oshin birikmalari va xossalari

---

12-LABORATORIYA MASHG’ULOTI 
MAVZU: 
QALAY, QO`RG`OSHIN BIRIKMALARI VA XOSSALARI 
1-tajriba. Qo‘rg‘oshin (II) gidroksidning olinishi va uning amfoterligi. 
Probirkaga 5-6 tomchi qo‘rg‘oshin (II) nitrat eritmasidan solib, ustiga hushyorlik bilan oq 
cho‘kma hosil bo‘lguncha 2 n NaOH eritmasidan tomchilatib qo‘shing. Cho‘kmani ikkiga bo‘lib, 
biriga suyultirilgan nitrat kislota eritmasidan, ikkinchisiga ko‘proq NaOH eritmasidan cho‘kma 
erib ketguncha qo‘shing. Qo‘rg‘oshin (II) gidroksid qanday xususiyatga ega? Reaksiya 
tenglamalarini molekulyar va ionli shaklda yozing. 
Reaksiya tenglamasi: _____________________________________________ 
Xulosa: _________________________________________________________ 
2-tajriba. Qo‘rg‘oshinning qiyin eruvchan tuzlarini hosil qilish 
a)
probirkaga 3-4 tomchi qo‘rg‘oshin (II) nitrat eritmasidan solib, ustiga 2-3 tomchi 2 n xlorid 
kislota eritmasidan qo‘shing. Oq cho‘kma PbCl
2
hosil bo‘lishini kuzating. Cho‘kmaga ozroq suv 
qo‘shib qizdiring. Qizdirilganda PbCl
2
ning eruvchanligini kuzatib, reaksiya tenglamasini yozing;

Reaksiya tenglamasi: _____________________________________________ 
Xulosa: _________________________________________________________ 
b)
probirkaga 3-4 tomchi Pb(NO
3
)
2
eritmasidan solib, unga 2-3 tomchi 2 n H
2
SO
4
eritmasidan qo‘shing. Oq cho‘kma PbSO
4
hosil bo‘lishini kuzating. Cho‘kmaning ustiga 
suyultirilgan nitrat kislota eritmasidan qo‘shib PbSO
4
ning HNO
3
erimasligini tajribada ko‘rib, 
reaksiya tenglamalarini molekulyar va ionli shaklda yozing. 
Reaksiya tenglamasi: _____________________________________________ 
Xulosa: _________________________________________________________ 
3-tajriba. Qo‘rg‘oshin kompleks tuzining olinishi va xossasi 
Probirkaga 3-4 tomchi Pb(NO
3
)
2
eritmasidan solib, unga KJ eritmasidan qo‘shib PbJ
2
hosil 
qiling. Hosil bo‘lgan cho‘kmaga (shisha tayoqcha bilan aralashtirib turgan holda) KJ ning 
to‘yingan eritmasidan tomcxilatib qo‘shib, cho‘kma erib, K
2
[PbJ
4
] hosil bo‘lishini kuzating. Hosil 
qilingan K
2
[PbJ
4
] eritmasiga aralashtirib turib, distillangan suvdan tomchilatib qo‘shing. 
Qo‘rg‘oshin kompleks tuzining suyultirilishi natijasida parchalanib, PbJ
2
cho‘kmaga tushishini 
kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing. 
Reaksiya tenglamasi: _____________________________________________ 
Xulosa: _________________________________________________________