Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

Markaziy bankning mustaqilligini aniqlovchi indekslar va ularning tavsifi 
Iqtisodiy adabiyotlarda Markaziy bankning mustaqilligi lushun-chasi turli iqtisodchi olimlar tomonidan turlicha 
talqin etilgan. 
Massachusets texnologiya universiteti professori Stenli Fisher-ning fikriga ko‘ra, Markaziy bank mustaqilligining 
2 turi mavjud: 
-
instrumentlarni tanlashdagi mustaqiilik; 
-
maqsadlarni tanlashdagi mustaqillik. 
V. Grilli 1991 yilda fanga Markaziy bankning siyosiy musta-qilligi tushunchasini kiritdi. Uning fikriga ko'ra, 

---

Markaziy bankning siyosiy mustaqilligi-bu Markaziy bank rahbariyatini tayinlash jarayo-nini hukumatdan 
mustaqilligidir. 
Ammo hozirgi davrda Markaziy bankning siyosiy mustaqilligi nafaqat Markaziy bank rahbariyatini tayinlash 
jarayonidagi mustaqil-likni, balki pul-kredit siyosatini amalga oshirishdagi mustaqillikni ham o'z ichiga oladi. 
Ko‘pchilik iqtisodchi olimlar-(Maskiandaro, Tabellini, Tsuker-man, Eyffinger, Shennaev va boshq.) tomonidan 
Markaziy bankning iqtisodiy mustaqilligini mavjudligi e’tirof etilgan. 
Markaziy bankning iqtisodiy mustaqilligi-bu Markaziy bank-ning o‘z ixtiyoridagi mablagTar va instrumentlardan 
foydalanishda hukumatdan va davlat boshqaruv organlaridan mustaqilligidir. 
Markaziy bankning mustaqilligini belgilovchi indekslar: 

Tsukerman indeksi; 

GMT (Grilli, Maskiandaro va Tabellinilar omonidan asos solin-gan) indeksi; 

Eyffinger-Shaling indeksi. 
Tsukerman indeksi mustaqillikni tavsiflovchi 4 ta guruhga boTingan 16 ta ko'rsatkichlami o‘zida 
mujassamlashtiradi. 
1.
Kadrlar siyosatini mustaqilligi; 
2.
Pul-kredit siyosatini ishlab chiqish; 
3.
Uning maqsadlari va davlat byudjetini moliyalashtirishni chega-ralash. 
Har bir 16 ta ko‘rsatkich 0 dan 1 gacha belgilanishi mumkin. 
GMT indeksi 2 qismdan iborat boTib, MBning siyosiy va iqtisodiy mustaqilliligini belgilaydi. Har bir qism o‘zida 
indekslami aks ettirib faqat 2 ta ko‘rsatkich bilan belgilanadi. Hozirgi vaqtda GMT indeksi MBning mustaqililigini 
baholash uchun ko‘plab ishlatilayotgan indeksdir, chunki uni hisoblash uchun etarli maTumotlami olish mumkin boTadi 
GMT indeksi bo ‘yicha Markaziy bankning