“ Tarmoq xavfsizligi

Log fayllarni tadqiq etish
Agar siz qachondur Tarix darslariga qatnashgan bo
’
lsangiz, 
“
Tarixiy xotirasiz kelajak yo
’
q
”
degan ma
’
nodagi frazalarni eshitgansiz. Bunda axborot xavfsizligi sohasida ham tadbiqiga ega 
bo
’
lgan chuqur ma
’
no bor. Bizning holatda tarix darsligi sifatida log fayllar (logs) xizmat qiladi. 
Ular voqealar jurnali, registratsiya fayllari deb ham nomlanadi. Qanday nomlanishiga qaramasdan 
mazmuni bitta 
–
barcha voqealar to
’
g
’
risida xronologik tartibda yozuvlarni saqlash. 
“
Voqealar
”
deganda aniq nimalar tushinilishiga keyinroq yana to
’
qtalamiz. 
Ko
’
pchilik tizim administratorlari loglarga beparvolik bilan munosabat qilishadi. Loglarni 
umuman yig
’
maydi yoki ularga diqqat qaratishmaydi. Ayni paytda, loglar nosozliklarni izlashda 
(
troubleshooting
) va turli hodisalarni tekshirishda eng kuchli uskunalardan biri hisoblanadi. Ularga 
quyidagilarni kiritish mumkin, masalan: Marshrutizatorga kirishga nechta muvaffaqiyatsiz 
urinishlar sodir bo
’
ldi? Qachon VPN-tunnelga hujum amalga oshirildi? Qurilmaning qayta 
yuklanganidan berli qancha vaqt o
’
tti va bu elektrning o
’
chishi bilan bog
’
liqmi? Konfiguratsiyada 
oxirgi o
’
zgartirish qachon amalga oshirildi? Ushbu va boshqa ko
’
plab shu kabi savollarga biz faqat 
loglarga murojat qilgan holda javob topishimiz mumkin. 
Loglash (
logging
) amalda sizning tarmog
’
ingizda sodir bo
’
lgan hamma narsani ko
’
rish 
imkonini beradi. Barcha qurilmalarni real vaqt rejimida kuzatib borish mumkin emas, ayniqsa 
hodisalar tunda sodir bo
’
lsa, tarmoq esa o
’
nlab kommutatorlar va marshrutizatorlardan tashkil 
topgan bo
’
lsa. Bundan tashqari, loglarni davriy ravishda ko
’
rib chiqish kelajakda yuzaga kelishi 
mumkin bo
’
lgan muammolarning oldini olishga yordam beradi. 
Afsuski, Cisco (va boshqa ishlab chiqaruvchilar) ning tarmoq qurilmalari loglar uchun juda 
cheklangan joyga (bufer) ega, bu o
’
z navbatida loglarda aks etishi mumkin bo
’
lgan vaqt oralig
’
iga 
ta
’
sir qiladi. Bufer hajmi tugagandan so
’
ng, eng eski loglar oddiygina o
’
chiriladi. Bundan tashqari, 
qurilma qayta yoqilganda, loglar qayta tiklanmaydigan ko
’
rinishda yo
’
qoladi. Ushbu muammolarni 
hal qilish uchun