“ Tarmoq xavfsizligi

 
VLAN lar o
‘
rtasida marshrutizatsiyani sozlash 
Lokal tarmoqda yaratilgan
 
VLAN lar o
‘
rtasida marshrutizatsiyani sozlashning 3 xil usuli mavjud: 
-
Demonstrating the legacy inter-VLAN routing. 
-
Router-on-a-Stick 
-
Switch Based Inter Vlan Routing 
Bu Laboratoriya ishida VLAN lar o
‘
rtasida marshrutizatsiyani Router-on-a-stick (ROS) usulidan 
foydalanamiz. 

---

29 
6.3-rasm. VLAN o
‘
rtasida marshrutizatsiyalashning ROS usuli 
Sw1(config)#interface fastEthernet 0/8 
Sw1(config-if)#switchport mode trunk 
 
Router>enable
Router#conf t 
Router(config)#interface fastEthernet 0/1 
Router(config-if)#no shutdown 
Router(config)#interface fastEthernet 0/1.10 
Router(config-subif)#encapsulation dot1Q 10 
Router(config-subif)#ip address 192.168.10.254 255.255.255.0 
Router(config-subif)#exit 
Router(config)#interface fastEthernet 0/1.20 
Router(config-subif)#encapsulation dot1Q 20 
Router(config-subif)#ip address 192.168.20.254 255.255.255.0 
Router(config-subif)#exit 
Router(config)#interface fastEthernet 0/1.30 
Router(config-subif)#encapsulation dot1Q 30 
Router(config-subif)#ip address 192.168.30.254 255.255.255.0 
Router(config-subif)#exit 
 
2 - topshiriq bo`yicha qisqacha nazariy ma
’
lumot 

---

30 
VTP (ingliz. VLAN Trunking Protocol) - lokal hisoblash tarmog`i protokoli bo`lib, tanlangan 
trank portda VLAN haqida axborot almashish uchun xizmat qiladi. VTP 
–
vlan larni dinamik tarzda 
sinxronizatsiyalash uchun ishlatiladi;
3 xil rejimi mavjud: 
1.
Client
–
VLAN larni o`zgartirish, o`chirish, yaratish mumkin emas; 
2.
Transparent
–
bunda, switch da sinxronizatsiya amalga oshirilmaydi, switch faqat o`tkazuvchi 
vazifasini bajaradi; 
3. 
Server
–
VLAN bilan istalgan funktsiyalarni bajarish mumkin; 
Vtp serverda vlan yaratiladi Clientlar avtomatik serverda yaratilgan VLAN larni qabul qiladi. 
Xavfsizlik ta 
‘
minlash maqsadida bu protokolda Client switch vlan yarata olmaydi, faqat 
foydalanuvchilarni o`zlariga biriktira oladi. Tarmoqda qandaydir o
’
zgarish yuz bersa (masalan yangi vlan 
qo`shilishi yoki olib tashlash) faqat VTP server orqali amalga oshiriladi. 
VTP-da uchta xabar turi mavjud: 
1.