V. N. Sattorov ttesi «Kasbiy pedagogikai» kaf

Kirish 
bitiruv 
malakaviy ish umumiy hajmining 10 -15 foizini tashkil etishi lozim. 
Bitiruv malakaviy ishning 
asosiy 
qismida tadqiqot uchun tanlangan 
mavzuning nazariy jihatlarini yorituvchi bob va bo’limlardan tashkil topishi, 
mavzu xususiyati mos tarzda mashinashunoslik va mashinasozlik fanlari, ixtisoslik 
fanlari mazmuni, tadqiqot metodi va texnikalarini kirituvchi mazmun, kutiladigan 
natijalarning bayon etilishi, xulosalarning shakllantirilishi va amaliy tavsiyalar 
berilishi lozim. 

---

37 
Zarurat tug`ilganda bitiruv malakaviy ishda talaba tomonidan taklif 
etilayotgan tavsiyalarning tatbiq etilishidagi ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlik 
ko’rsatkichlari beriladi. 
Asosiy 
qismni nazariy va metodik qismlar tashkil etib, bunda tashkil etuvchi 
bob va bo’limlarning mazmuni bitiruv malakaviy ish mavzuiga to’liq mos kelishi 
va uni to’la ochib berishi darkor. Bob va bo’limlar talabaning qisqa, mantiqan 
to’g`ri va dalillar keltirib to’plagan, tizimlashtirgan hamda tahlil qilgan 
materiallarini bayon etish qobiliyatini namoyish etishi lozim.
 
Nazariy 
qismni tashkil etuvchi bo’limlar: 

o’rganilayotgan muammoning nazariy-metodik asoslari; 

o’rganilayotgan muammoning qaysidir muayyan o’quv muassasasida 
aniqlanishi va tahlil qilinishi; 

muammoni bartaraf etish boyicha chora-tadbirlar va tavsiyalar ishlab 
chiqish; 

malakaviy ishning bajarilishini ta`minlovchi texnik ta`minot; 

malakaviy ishning iqtisodiy qiymati; 

ixtisoslik fanlaridan mavzuga mos nazariy materiallar; 

bitiruv malakaviy ishning xuquqiy ta`minoti kabi masalalarni o’z ichiga 
olishi lozim;

tadqiqot ob`ektining funktsiyalari, vazifalari, sohasi; 

tashkiliy tuzilma, boshqaruv tizimi, uning tashqi va ichki aloqalarining 
o’ziga xosligi; 

tadqiqot ob`ektining texnik iqtisodiy ko’rsatkichlari; 

texnik echim va xisob kitob ishlari; 

texnik chizmachilik va loyihalash asoslari; 

tadqiqot ob`ektida mavjud kamchilik va muammolar;

muqobil vazifalarni nazariy va amaliy hal etishning umumiy usullari va h. 

---

38 
Kasb ta`limi (Servis) ta`lim yo’nalishlari talbalarining bitiruv malakaviy 
ishlarida nazariy qismida dizayn va konstruktsiyalash qismlari kiritilishi tavsiya 
etiladi. Bunda : 

konstruktsiyalanayotgan buyum uchun talablarni aniqlash; 

kostyum stilistikasi va konstruktiv –dekorativ echimni asoslash; 

asos konstruktsiyasini qurish uchun kerakli o’lchovlar; 

asos konstruktsiyasini hisoblash va qurish; 

konstruktsiyalanayotgan buyumni texnik modellashtirish; 

ishchi xujjatlarni tuzish; 

konstruktsiyalanayotgan buyum uzelini tikish uchun asbob-uskuna va tikish 
usullarini tanlash; 

buyumga ishlov berish texnologik kartasi; 

material tanlash va asoslash. 
Bitiruv malakaviy ishning nazariy qismida ko’rgazmali va raqamlar bilan 
ko’rsatilgan materiallardan foydalanish maqsadga muvofiq. Ko’rgazmali 
materiallar (jadval, diagramma, gistogramma, rasm, chizma, surat va 
fotohujjatlar)ni namoyish qilish shakllarini tanlash asosan tadqiqot mavzusining 
tavsifi va maqsadiga bog`liqdir. Biroq bunda bitiruv malakaviy ishning asosiy 
qismiga joylashtiriluvchi barcha ko’rgazmali materiallar yuqori darajadagi yangi 
foydali ma`lumotlarni berishi zarurligini hisobga olish lozim. Masalan, matnda 
keltirilgan jadvalning asosiy qismi tahliliy tavsifga ega bo’lishi, raqamli 
ko’rsatkichlarni tahlil qilish va qayta ishlash natijalari hisoblanishi lozim. 
Dastlabki statistik ma`lumotlarni o’z ichiga olgan jadvallar ishning alohida ilova 
qismida keltirilishi talab etiladi. 
Asosiy qismning nazariy bo’limi yakuniga