1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

Назорат учун саволлар
1. Экология нимани ўрганади, унинг шаклланиши ва вазифаси 
тўғрисида нима биласиз? 
2. Умумий экология асосан нечта бўлимлардан иборат? 
3. Экологик омилларни қайси турларини биласиз? 
4. Популяциянинг асосий ҳусусиятлари нимадан иборат? 
5. Экотизимларга нималар киради? 
6. Экологик омиллар қандай гуруҳланади? 
7. Тирик организмларнинг қанақа экологик гуруҳларини биласиз? 

---

21
 
2-МАВЗУ. ЎЗБЕКИСТОНДАГИ ЭКОЛОГИК ВАЗИЯТ ВА 
ЭКОЛОГИК СИЁСАТ
Таянч иборалар: 
Меҳнат ресурслари, ҳудуд, иқлим, сув ресурслари, ер 
ости сувлари, ер ресурслари, биологик ресурслар, минерал хом ашѐ 
ресурслари, гидроэнергетик ресурслар, табиий ресурслар, Орол денгизи, 
Мaркaзий Осиѐ, дaрѐлaр, экологик сиѐсат, экологик муносабат, атроф муҳит, 
ишлaб чиқaриш, экологик таҳдид, экологик инқироз, экологик танглик, 
экологик муаммо. 
Режа:
2.1. Ўзбекистондаги экологик вазият хусусиятлари ва ҳолати. Орол 
денгизи муаммоси.
2.2. Ўзбекистонда экологик сиѐсат тушунчаси ва мақсади.
2.3. Ўзбекистон Республикаси экологик сиѐсатининг асосий 
йўналишлари.
2.4. Экологик таҳдидлар ва уларни бартараф этиш йўллари.
2.1. Ўзбекистондаги экологик вазият хусусиятлари ва ҳолати.
Орол денгизи муаммоси
Ҳозирги кунда Ўзбекистонда 32 миллиондан ортиқ аҳоли ҳаѐт кечиради. 
Аҳоли сони жиҳатидан Ўзбекистон Мустақил ҳамдўстлик давлатлари 
орасида Россия, Украинадан кейин учинчи ўринда туради. Ўзбекистон 
аҳолисининг 38,4% шаҳарларда, 61,6% қишлоқларда яшайди, аҳолининг 
49,6% эркаклар, 50,4% эса аѐлларни ташкил этади. Республикада ҳар йили 
600-650 минг бола туғилиб, бу йиллик ўсишнинг 2,3% ташкил этади. 
2020 йилга бориб республика аҳолиси 35 миллионга бориши 
кутилмоқда. Ўзбекистонда меҳнат ресурслари катта бўлиб, у аҳолининг 
даврлик 50% ташкил этади. Меҳнат ресурслари ҳар йили 210-220 минг 
кишига кўпайиб бормоқда. 
Қишлоқларда ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасаларини 
битирган ўқувчилар ҳисобига меҳнат ресурслари ортиб бормоқда. Ҳозир 
умумий ишлаб чиқаришда ишлайдиган умумий ишчиларнинг учдан бир 
қисмидан ортиқроғи агросаноатга тўғри келади. 
Ўзбекистоннинг меҳнат потенциалининг муҳим хусусиятларидан бири, 
унинг билим даражасининг юксаклигидир. Аҳолининг 99,06% саводли 
бўлиб, у тараққий этган мамлакатлар меҳнат потенциали даражаси қаторида 
туради. 
Моддий бойликлар ишлаб чиқариш соҳасида ишлайдиган ишчиларнинг 
ҳар тўрттасидан биттаси олий ѐки ўрта махсус маълумотли кишилар 
ҳисобланади. Республикамизнинг умумий даромад тизимида аҳолининг пул 

---