13-амалий машғулот: парчинлаштўҒрисида тушунча. Парчин михларини турлари. Парчинлашда асбоб ва мосламалар. Парчинлаш жараёни. ҚЎлда парчинлаш

Парчинлашда хавфсиз ишлаш қоидалари: 
 
1. Парчинлаш болғачаси дастага яхши ўрнатилган бўлиши керак; ёмон 
ўрнатилган болғача чиқиб кетиши ва ёнидаги ишлаётган кишини 
шикастлаши мумкин. 
2. Болғачаларнинг мухраларида шунингдек, сиққичларда ўйилган ва дарз 
кетган жойлар бўлмаслиги керак (дарз кетган мухра ёки ёрилган сикқич иш 
103-расм. Болғачани горизантал (a) ва 
вертикал (б) вазиятларида пневмати 
парчинлаш болғачаси билан парчинлаш 

---

вақтида бир неча бўлакларга бўлиниб кетиши ва унинг парчалари ишчини ва 
унинг ёнидагиларни шикастлаши мумкин). 
Парчинлаш болғачасининг зарблари частотасини ростлашда сиққични қўл 
билан ушлаб туриш ярамайди, чунки зарб кучли бўлганида қўлни оғир 
шикастлаш мумкин. 
Тутиб тургични қўлларда қисиб ушлаш ярамайди, уни фақат парчин михга 
йўналтириб туриш лозим (парчин мих каллагини чўктириш, тутиб тургичга
босиш кучига эмас, балки тутиб тургичнинг массасига боғлиқ). 
Парчинлаш болғачасидан чиқадиган шовқин эшитиш органларининг ишини 
бузиши мумкин, шунинг учун наушниклардан фойдаланиш лозим (104-расм, 
а,б) ишлов бериладиган деталларни махсус остқўймаларга ўрнатиш, товушни 
изоляция қиладиган пардеворлар қўйиши лозимваҳоказо. 
Ишлаш вақтида мухраларнинг учиб чиқибкетишига йўл қўймайдиган 
мосламалар (пружиналарваҳоказолар) дан фойдаланиш зарур. 
Танаффус қилганда тасодифан ишга тушириш натижасида мухрадан 
болғачанинг чиқиб кетишининг олдини олиш учун мухраниб болғачадан 
олиб қўйиш лозим. 
Иссиқ қўлқоплар кийиб ишлаши лозим, чунки пневмо асбоблар чиқиб 
кетаётган ҳаво таъсирида совийди ва температураси атроф-муҳит 
температурасида 3-5° паст бўлади. 
Резина 
қоражаган
оғир тутиб тургичлардан фойдаланиш лозим, бунда 
ишловчининг соғлиғи учун зарарли ҳисобланган титраш камаяди. 
Ҳозир антивибратцион қурилмали пневматик болғачалар конструкцияси 
ишлаб чиқилган. 
Ўқувчилар дуч келадиган типик қийинчиликлар ва йўл қўядиган хатолар 
ҳамда уларнинг олдини олиш. 
Парчинлаш усулларини ўрганишда ўқувчилар унчалик қийинчиликка 
учрамайдилар, аммо катта хатоларга йўл қўядилар.