yangi iqtisodiy siyosatga
oʻtish;
xalqaro moliya institutlari tizimini isloh qilish;
yangi xalqaro tashkilotlarni tashkil etish.
Xalqaro moliya tizimini isloh etishning asosiy
yoʻnalishlari quyidagilardan iborat:
Mazkur yoʻnalishlar doirasida amalga oshirilishi lozim
boʻlgan chora-tadbirlar:
1. Moliyaviy bozorlar va investitsiya institutlarini tartibga solish:
xalqaro moliya tizimini barqarorlashtirishga qaratilgan chora-
tadbirlarni ishlab chiqish hamda joriy etish orqali milliy moliyaviy
institutlarni isloh qilish;
toʻlov tizimlari, buxgalteriya hisobi va auditning takomillashgan
standartlarini hamda bankrotlik tartib-qoidalarini ishlab chiqish va
joriy etish orqali moliya tizimi infratuzilmasini mustahkamlash;
rivojlanayotgan va rivojlangan mamlakatlarda moliyaviy
operatsiyalarni nazorat etishning mustahkam xuquqiy tartibini joriy
etish;
offshor hududlar faoliyatida xalqaro tartiblarni to’liq joriy etish
uchun sharoit yaratish;
xalqaro kapital harakatini qattiq nazorat qilish.
15
2. Yangi iqtisodiy siyosatga oʻtish:
ichki
bozorlarning
faoliyat
yuritish
erkinligini
kengaytirish
va
rivojlanayotgan mamlakatlar bozorlarida valyutani tartibga solishning
samarali mexanizmini joriy qilish hamda xalqaro moliya munosabatlari
rivojlanishi uchun eng maqbul shart-sharoitlarni yaratish;
ijtimoiy
qoʻllab-quvvatlashning
xalqaro
transfertlari
tizimida
baravarlikni ta’minlash;
xususiy biznesni davlat tomonidan yanada qoʻllab-quvvatlash va
ijtimoiy imtiyozlarni
ob’ektiv taqsimlash mexanizmlarini ishlab
chiqish;
inqiroz
jarayonlarining
ta’siri
ostida
aholining
moliyaviy
yoʻqotishlarini
kamaytirish
variantlarini
oʻrganish,
shuningdek
jamiyatning eng zaif qatlamlari himoyasini ta’minlashga qaratilgan
siyosatni shakllantirish;
xususiy va davlat sektori, shuningdek, xalqaro moliya tashkilotlari
faoliyatining oshkoralik darajasini oshirish.
16
3. Xalqaro moliya institutlari tizimini isloh qilish:
xalqaro moliya institutlari faoliyatida asosiy ustuvorlikni milliy
iqtisodiyotlardagi muammolarni hal etishga yoʻnaltirish;
xalqaro kreditlashdan xalqaro moliyalashtirish tizimiga alohida e’tibor
berish;
iqtisodiy inqiroz oqibatlarini boshdan kechirayotgan mamlakatlarga
investorlarning ishonchini oshirish;
iqtisodiy rivojlangan davlatlardagi inqirozning chuqurlashishiga qarshi
kurashish;
moliyaviy
inqirozlar
xavfini
kamaytirish,
ularning
mamlakatlar
iqtisodiyotiga ta’sir etish koʻlamini kamaytirish;
inqiroz jarayonlarini bartaraf etishga qaratilgan moliyaviy xarajatlar
darajasini qisqartirish, shuningdek ularni qisqa muddatda bartaraf etish;
kelgusida yuzaga kelishi mumkin boʻlgan inqiroz jarayonlari ta’sirida
investorlarning moliyaviy yoʻqotishini kamaytirishga qaratilgan chora-
tadbirlarni ishlab chiqish;
17
risklarni minimallashtirish va jamiyatning eng zaif qatlamlarini
himoya qilish salohiyatiga ega boʻlgan hamda jahon bozorining
afzalliklaridan va kapital harakatidan samarali foydalanadigan
xalqaro moliya tizimini shakllantirish;
davlat darajasida moliyaviy va makroiqtisodiy muvozanatsizlikka
qarshi kurashish;
inqiroz
jarayonlarini
bartaraf
etish
mexanizmlarining
samaradorligini oshirish va iqtisodiy inqirozlarni bashorat qilish va
ularni bartaraf etish yo’llarini ishlab chiqishda xususiy biznesni jalb
qilish yoʻllarini shakllantirish;
davlatlarning kapital harakati va moliya sohasidagi siyosatini
Xalqaro valyuta fondi tomonidan yanada samarali monitoring
qilinishi;
davlat darajasida makroiqtisodiy siyosatni takomillashtirish.
18
4. Yangi xalqaro tashkilotlarni tashkil etish:
yuqori sur’atdagi inflyatsiyani bartaraf etish va aholini ish
bilan ta’minlash darajasini oshirishga qaratilgan, rivojlangan
va rivojlanayotgan mamlakatlarning makroiqtisodiy siyosat
sohasidagi
sa’y-harakatlarini
yanada
samarali
muvofiqlashtirish
uchun
maxsus
davlatlararo
institutni
shakllantirish yoki mavjud xalqaro moliya tashkilotlarining
vakolatlarini kengaytirish;
19
Global operatsiyalarda ishtirok etadigan tashkilotlar faoliyatini nazorat
etish va tartibga solishning yagona qoidalarini ishlab chiqishga
qaratilgan xalqaro tartibga soluvchi moliya tizimini shakllantirish.
Ushbu jarayonda muhim omil tartibga solish siyosatini amalga
oshirishga bag’ishlangan forumlarni o’tkazishda G-7 davlatlarining
moliyaviy boshqaruv organlari vakillari, iqtisodiyoti rivojlanayotgan
mamlakatlar va xalqaro moliya institutlari vakillarining doimiy
uchrashuvlari bo’lishi mumkin. Bunday masalalarni hal qilishning
imkoniyatlari sifatida Xalqaro hisob-kitoblar banki (BIS) va Qimmatli
qog’ozlar komissiyalari xalqaro tashkiloti (IOSCO) kabi xalqaro
institutlarni ular faoliyatida iqtisodiyoti rivojlanayotgan davlatlarning
keng ishtirok etishini ta’minlash sharti bilan qayta tashkil etish lozim.
20
Hozirgi vaqtda jahon hamjamiyati xalqaro moliya tizimini
global tartibga solish jarayonini isloh etishning ikkita variantini
tavsiya etmoqda: 1) global tartibga solish institutini tashkil
etilishi; 2) moliya bozorini tartibga solish boʻyicha xalqaro
institutlar faoliyatini global darajada muvofiqlashtirilishi. Global
tartibga solish instituti faoliyatini tashkil etishdagi asosiy
muammolardan biri jahon mamlakatlari milliy moliya tizimining
rivojlanish darajasidagi farqlanish hisoblanadi.
Shunday qilib, xalqaro moliya tashkilotlari oʻrtasidagi oʻzaro
xalqaro hamkorlik aloqalarini rivojlantirish istiqbolli jarayon
bo’lib,
ular
faoliyatini
o’zrao
muvofiqlashtirish
va
uyg’unlashtirishda muhim oʻrin tutadi.
21
22
E’tiboringiz uchun raxmat!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |