Ministrligi

 
Сеть 
 
Шлюз 
 
Интернет 
 
Шлюз 
 
Сеть 
Сеть с 
ограничениями 
 
Шлюз 
joqarı keshigiwler. Sheklewlersiz tarmaq uyqas túrde maǵlıwmat uzatıwdıń joqarı 
tezligi (o'nlab Mbit / s hám odan artıq ) menen ajralıp turadı hám ámeldegi Internetge 
uqsas bolıp tabıladı. Bul tarmaq modelleri arasındaǵı parq súwret. 1. 7. 
Стандартная модель Интернета 
 
 
Модель IoT 
Súwret: 1. 7 - Internet hám IOT-de maǵlıwmatlardı uzatıw modellerin 
salıstırıwlaw
1. 1 IoT arxitekturası
Kontseptsiya tárepinen zatlar interneti keyingi áwlad tarmaqlarına tiyisli, sol 
sebepli onıń arxitekturası kóp tárepten belgili tórt qabatlı NGN arxitekturasına uqsas 
bolıp tabıladı. IoT zatlar Internetiniń islewin támiyinleytuǵın hár qıylı 
infokommunikatsion texnologiyalar kompleksinen ibarat bolıp, onıń arxitekturası bul 
texnologiyalardıń qanday islewin kórsetedi. 
bir-birine baylanısqan. IoT arxitekturası tómende xarakteristikalanǵan tórtew 
funktsional qatlamdı óz ishine aladı (1. 8-súwret).
suret 1.8 IoT arxitekturasi
1.. Sensor hám sensor tarmaqları dárejesi
 
IOT arxitekturasınıń eń tómen dárejesi datchiklar (datchiklar) menen 
birlestirilgen sanalı ob'ektlerden ibarat. Sensorlar fizikalıq hám virtual (cifrlı ) 
Шлюз 
Сеть без 
ограничений 
Сеть с 
ограничениями 
BSS 
е - биллинг 
- 
отчетность 
УПРАВЛЕНИ Е
й 
ие
данных 
- 
хранилище 
данных 
- 
управление 
качеством 
Метка 
СЕТЬ ДАТЧИКОВ 
PAN 
Bluetooth 
LAN 
WiFi 
Ethernet 
LAN 
WAN 
ШЛЮЗ И СЕТЬ 
- 
имитация 
процессов 
- 
выполнение 
процессов 
правил 
- 
имитация 
правил 
- 
выполнение 
правил 
- 
управление 
доступом
Прогнозы 
Отложенная
аналитика 
Анализ
текста 
устройствами и 
настройками
- 
управление 
производитель- 
ностью 
- 
управление 
безопасностью
- 
потоки работ 
- 
моделирование 
процессов 
- 
определение 
правил 
- 
моделирован 
- 
контроль 
доступа 
- 
шифрование 
- 
управление 
данными 
- 
анонимность
Аналитика
«на лету» 
Анализ 
данных 
Статистическа 
я аналитика 
BPM 
BRM 
Security 
Data 
Платформа аналитики
IOT/M2M Службы приложени 
- 
моделировани 
устройств 
- 
управление
OSS 
Управление 
Система 
Место- 
активами 
поставок 
положение 
Розничные 
продажи 
Окружающая 
среда 
ПРИЛОЖЕНИ Я 
Шифрование
Модуль SIM 
OS
Сигнальный процессор и 
модулятор 
Радио модуль
Микроконтроллер
Твердые 
Электро- 
механические
Фотоэлектрические
GPS 
Акселерометры 
Каталитические 
Электрохимические
Гироскопные 
Фото-ионные 
Инфракрасные
Штрих-код 
(1D,2D) 
RFID 
Wired 
6LowPAN 
Zig Bee 
UWB 
Ethernet 
WiFi 
LTE - A 
LTE 
GSM/UMTS 
... 
Наблюдение
Паркинг 
... 
Медицина 
Перевозки 
Энергетика 
С
ет
ь 

---

álemlerdiń baylanısın ámelge asıradı, real waqıtta maǵlıwmatlardı jıynaw hám qayta 
islewdi támiyinleydi. Úskene datchiklarining fizikalıq kólemin tómenlewine alıp 
kelgen miniatizatsiya olardı tuwrıdan-tuwrı fizikalıq dúnya ob'ektlerine qosıp alıwǵa 
múmkinshilik berdi. Temperaturanı, basımdı, tezlikti, jaylasıwdı hám basqalardı 
ólshew sıyaqlı anıq maqsetler ushın datchiklarning hár túrlı túrleri bar. Datchiklar 
kishi yadqa ıyelewi múmkin, bul bolsa bir qatar ólshew nátiyjelerin jazıp alıwǵa 
múmkinshilik beredi. 
Sensor kuzatilayotgan ob'ekt / hádiysediń fizikalıq parametrlerin ólshewi hám 
olardı tiyisli úskene qabıllawı múmkin bolǵan signalǵa aylandırıwı múmkin. 
Datchiklar maqsetlerine kóre klassifikaciyalanadı, mısalı, átirap -ortalıq sezimchlari, 
dene sezimchlari, maishiy texnika sensorları, transport qurallarınıń sensorları hám 
basqalar. 
Kóplegen sensorlar jergilikli tarmaq (LAN, jergilikli tarmaq ), mısalı, Ethernet 
hám Wi-Fi yamasa ZigBee sıyaqlı jeke tarmaq (PAN, Jeke tarmaq ) járdeminde 
ámelge asırilatuǵın sensorlar agregatoriga (shluzi) jalǵanıwdı talap etedi., Bluetooth 
hám ultra-keń tarmaqlı sımsız (UWB, ultra-keń tarmaqlı ). 
Aggregatorga jalǵanıwdı talap etpeytuǵın datchiklar ushın olardı serverlerge / 
programmalarǵa jalǵanıw GSM, GPRS hám LTE sıyaqlı keń sımsız WAN-lar 
járdeminde támiyinleniwi múmkin. Kem quwat sarpı hám tómen maǵlıwmat tezligi 
menen ajralıp turatuǵın datchiklar belgili sımsız sensorlar tarmaǵın (WSN) 
skólkemlestiredi. WSNlar barǵan sayın keń tarqalıp barıp atır, sebebi olar batareyada 
isleytuǵın kóplegen sensorlardı óz ishine alıwı hám úlken maydanlardı qamtıp alıwı 
múmkin. 
1. Shlyuzlar hám tarmaqlardıń dárejesi. 
IOTning birinshi qabatında bir neshe miniatyura datchiklari tárepinen jaratılǵan 
úlken kólemli maǵlıwmatlar transport quralı retinde isenimli hám joqarı nátiyjeli 
sımlı yamasa sımsız tarmaq infratuzilmasini talap etedi. Hár túrlı protokollardan 
paydalanǵan halda ámeldegi bolǵan baylanıs tarmaqları M2 M mashinadan 
mashinaǵa baylanıs hám olardı qóllawdı qollap-quwatlaw ushın isletiliwi múmkin. 
IoT-de keń kólemli xızmetler hám programmalardı ámelge asırıw ushın hár qıylı 
texnologiyalardıń kóplegen tarmaqları hám kirisiw protokolları heterojen 
konfiguratsiyada birge islewin támiyinlew kerek. Bul tarmaqlar informaciya uzatıw 
sapasınıń kerekli bahaların, eń dáslep keshigiw, ótkezgishlik hám qawipsizlik 
kózqarasınan támiyinlewi kerek. Bul qatlam heterojen tarmaqlardı birden-bir tarmaq 
platformasiga birlestiriw arqalı jaratılǵan konvergion tarmaq infratuzilmasidan ibarat. 
IOT-dagi birlestirilgen abstrakt tarmaq qatlamı bir neshe paydalanıwshına bir 
tarmaqtaǵı dereklerdi ózbetinshe túrde hám birge, jeke turmıs, qawipsizlik hám 
islewge zálel etkazmasdan tiyisli shlyuzlar arqalı almaslaw múmkinshiligin beredi. 
1. Xızmet dárejesi 
Xızmet 
dárejesi IoT-de texnologiyalıq hám biznes operatsiyaların 
avtomatlastırıwǵa mólsherlengen informaciya xızmetlerin kompleksin óz ishine aladı 
: operatsion hám biznes iskerligin qollap-quwatlaw (OSS / BSS, Operation Support 
System / Business Support System), hár qıylı analiziy maǵlıwmatlardı qayta islew 
(statistikalıq, maǵlıwmatlardı qazib alıw hám tekstti qazib alıw, prognozlı analizler 

---

hám basqalar ), maǵlıwmatlardı saqlaw, informaciya qawipsizligi, biznes 
qaǵıydaların basqarıw (BRM, Business Rule Management), biznes processlerin 
basqarıw (BPM, Business Process Management) hám basqalar. 
2. Qosımsha qatlamı
IoT arxitektorchiligining tórtinshi dárejesinde tiyisli sanaat tarmaqları hám 
iskerlik tarawları ushın hár qıylı qosımshalar ámeldegi (energetika, transport, sawda, 
medicina, tálim hám basqalar ). Qosımshalar belgili bir tarawǵa tán bolǵanda " 
vertikal" bolıwı múmkin hám Ekonomikanıń túrli tarawlarında isletiliwi múmkin 
bolǵan " gorizontal" (mısalı, parklarni basqarıw, aktivlerdi gúzetip barıw hám 
basqalar ).