11-sinf biologiya imtihon savollari javoblari bilet-1

3-savolga javob. 
Genetic belgilash: 
Polidaktiliya 
–
A 
O‘naqaylik –
B 
Normal barmoqlilik 
–
a 
Chapaqay 
–
b 
Tug‘ili
shi 
mumkin 
bo‘lgan 
bolalarning 
fenotipi-? 
P:
♂
AaBb x 
♀
aaBb 
G:
♂AaBb→AB, Ab, aB, ab; 
♀aaBb→aB, ab
AB 
Ab 
aB 
ab 
aB AaBB 
Polidaktiliya, 
o`naqay 
AaBb 
Polidaktiliya, 
o`naqay 
aaBB 
normal barmoqli, 
o`naqay 
aaBb
normal barmoqli, 
o`naqay 
ab 
AaBb 
Polidaktiliya, 
o`naqay 
Aabb 
Polidaktiliya, 
chapaqay 
aaBb 
normal barmoqli, 
o`naqay 
Aabb 
normal barmoqli, 
chapaqay 
normal barmoqli, chapaqay
boladan tashqari Polidaktiliya-o`naqay, Polidaktiliya- 
chapaqay, normal barmoqli-o`naqay bolalar tug`iladi 
1-savolga javob: 
Antropogen omillar deyilganda insonning atrof-
muhitga, ya’ni tirik organizmlar, biogeotsenozlar,
biosferaga har qan
day (bevosita va bilvosita) ta’siri tushuniladi.
Antropogen omillar insonning faoliyati
natijasida kelib chiqadigan omillardir. Antropogen ta’sir natijasida tirik organizmlarning yashash muhiti 
o‘zgaradi, bu esa o‘z navbatida, ekotizimlarning tarkibiy qismlari o‘rtasidagi bog‘lanishlarning buzilishiga
olib keladi. Inson o‘z ehtiyojlaridan kelib chiqib tabiatga ta’sir ko‘rsatishi oqibatida o‘simliklar,
hayvonlarning yashash muhitlari ham o‘zgaradi. Insonning tabiatga
ta’siri bevosita va bilvosita bo‘lishi
mumkin. Insonning bevosita ta’siri to‘g‘ridan to‘g‘ri tirik organizmlarga qaratilgan bo‘ladi. Masalan, ko‘mir
qazib olganda, yog‘och kesganda inson ko‘mir yoki o‘rmonga nisbatan to‘g‘ridan to‘g‘ri yok
i bev
osita ta’sir 
ko‘rsatadi. Nooqi
lona, 
rejalashtirilmasdan hayvonlarning ko‘plab ovlanishi turlar sonining keskin 
kamayishiga olib keladi. Insonning tabiatga ta’sir kuchi ortib borayotganligi tabiatni muhofaza qilish
choralarini ishlab
chiqishni taqozo etadi. Insonning bilvosita ta’siri iqlim, landshaftlar, atmosfera va suv 

---

havzalarining fizik va kimyoviy ko‘rsatkichlari, tuproq, o‘simliklar va hayvonot dunyosini o‘zgartirish
orqali amalga oshiriladi.
Bilvosita ta’sirda inson tabiatning muayyan obyektiga emas, balki boshqa
obyektlarga ta’sir qiladi. Masalan, o‘rmondagi daraxtlarning kesilishi daraxtlarga nisbatan to‘g‘ridan to‘g‘ri 
ta’sir hisoblanadi, lekin bu o‘z navbatida o‘rmondagi boshqa o‘simliklar va hayvonot dunyosining o‘zgarishiga,
tuproq yemirilishiga olib keladi. Zararkunandalarga qarshi zaharli kimyoviy moddalarning qo‘llanilishi boshqa
hasharotlarning hamda tuproqda yashovchi hayvonlarning ham nobud bo‘lishiga ol
ib keladi. Bunday
kimyoviy moddalarning tuproqdagi va o‘simliklardagi qoldiqlari oziq
-ovqat mahsulotlari orqali odam
salomatligiga ham ta’sir qiladi. Inson omili organizmlarning yashash muhitini o‘zgartirish bilan ham ularga
bilvosit
a ta’sir qilishi mumkin.