Business road map

---

8-маъруза. Транспорт сатҳида маълумотларни 
ҳимоялаш. 
[phone] @secpol_2 
www.samtuit.uz
Тармоқ хавфсизлиги
 

---

Транспорт сатҳи 
Транспорт сатҳи OSI тармоғи 
моделининг пастки қатламлари, 
тармоқ сатҳлари, тармоқдаги 
тугунлар ўртасида алоқа қилиш 
функциясини белгилайди. Физик 
сатҳ уланишни таъминлайди, сеанс 
сатҳи ноѐб тугунларни аниқлайди 
ва тармоқ даражасида 
тармоқлараро маршрутлашни 
таъминлайди
Транспорт 
сатҳи 
Протокол
лари 
Икки энг кенг тарқалган 
транспорт протоколлари 
Transmission Control Protocol 
(TCP) вa 
User Datagram Protocol 
(UDP). Бу деярли барча тармоқ 
сатҳининг протоколлари 
томонидан қўллаб-
қувватланади.
4/26/2021 
2 
7 - Application - A 
6 - Presentation - Person 
5 - Session - Sent 
4 - Transport - Through 
3 - Network - Network 
2 - Data Link - Data 
1 - Physical - Packets 
Physical - Please 
Data Link - Do 
Network - Not 
Transport - Throw 
Session - Sausage 
Presentation - Pizza 
Application - Away 

---

Транспорт сатҳи
– протоколлари 
4/26/2021 
3 

---

TCP ва UDP
Уланишга 
асосланган 
Уланишга 
асосланмаган 
TCP 
Веб (HTTP), электрон 
почта (SMTP) ва хавфсиз 
қатлам (SSH)
UDP 
VoIP ва Microsoft NetMeeting
аудио ва видео дастурлар 

---

SCTP 
4/26/2021 
5 
TCP ва UDP кенг қўлланилган бўлса-да, хавфсизлик учун ишлаб чиқилмаган – ҳар 
иккаласида ҳам маълумотларни тасдиқлаш учун имкониятлар чекланган. TCP-нинг ўрнини 
босувчи сифатида ишлаб чиқилган 
Stream Control Transmission Protocol
(SCTP) 
ушбу 
камчиликларни бартараф этади [RFC2960, RFC3286, RFC3309].

---

6 
Транспорт сатҳининг асосий функциялари 
Транспорт қатлами тармоқнинг функционаллигини юқори дастур қатламларидан 
ажратиб туради. Бунга уланишни бошқариш, пакетларни йиғиш ва хизматни 
аниқлаш киради. Ушбу функцияларни амалга оширадиган иккита асосий элемент - 
бу транспорт қатлами портлари ва кетма-кетлик. 
Портлар
Интернет Web (HTTP) TCP 
протоколининг 80-портида 80 / TCP 
деб белгиланган хизматдан 
фойдаланади. Электрон почта 25 / 
TCP дан фойдаланади, DNS эса 53 / 
UDP ва 53 / TCP дан фойдаланади.
Тартиблаш
Транспорт қатлами юқори 
қатламлардан маълумотлар 
блокини олади ва маълумотларни 
пакетларга ажратади. Ҳар бир 
пакетга пакетни кузатишда 
ишлатиладиган ноѐб кетма-кетлик 
идентификатори берилади. 
Сокетлар 
Socket - бу тўртта қиймат 
билан аниқланган 
тармоқ уланиши: манба 
тармоқ манзили, манба 
порти, манзил тармоғи 
манзили ва манзил порти

---

Тартиблашдаги таҳдидлар 
4/26/2021 
7 
TCP ва SCTP каби транспорт қатлами протоколи пакетнинг сарлавҳасидан 
фойдаланиб, жорий тартиб рақамини ва кейинги рақамни кўрсатади. Ушбу 
турдаги сарлавҳани кузатган тажовузкор тақлид қилинадиган навбатдаги 
тартиб рақамини билади.