Давлат (қардош тиллар) тили

Асосий фарқлар: 
Қатнашишнинг эркинлиги (у ѐки бу турни ўзлари эркин ҳолда танлаб 
олишлари керак); 
Дарснинг структурасига нисбатан эркинлик (паркда, музейда, ҳовлида ўтилиши 
мумкин); 
қатъий назоратнинг йўқлиги. 
Синфдан ташқари ишларни ўзбек тилида концерт, кеча, йиқилиш ўтказиш, 
стенд чиқариш ва деворий газетани безаш орқали олиб борилиши мумкин. Бунда 
ўқувчилардан мустақиллик, ижодийлик, фаоллик талаб қилинади. 
Юқори синфларда синфдан ташқари ишларни ташкил қилиш 
шакллари:
“Таржима тўгараги”,
ўзбек тилида пессалар қўйиш, бадиий 
адабиѐтдан парча ўқиш, шеърлар ўқиш шаклларида олиб бориш мумкин: 
1. Дарсдан ва синфдан ташқари ишларнинг ўзаро боғлиқлиги, дарсда ҳосил 
қилинган кўникма ва малакаларни синфдан ташқари ишлар вақтида 
ривожлантирилади. Дарсдан ташқари пайтда ўзбек тилида мулоқотда бўлиш 
қизиқишни (мотивацияни) ўстириши манбаи бўлиши мумкин. Бир оз янги материал 
бериш мақсадга мувофиқ. Синфдан ташқари ишда ишлатиладиган материал 

---

104 
ўқувчилар учун қизиқарли, маълумотларга бой ва ўқувчиларнинг ѐш 
хусусиятларини ҳисобга олган бўлиши керак. 
2. Ўқувчилар томонидан улар ўзлари эркин танлаб олган ишларни бажаришни 
шартлиги. 
3. Синфдан ташқари ишларни бир мақсадга қаратилганлиги ва доимийлиги. 
Ўқувчиларнинг қизиқишини уйқотишда синфдан ташқари ишларни ўтказиш 
жойи, вақти каби факторлар ҳам муҳим рол ўйнайди. 
 
 
 
 
Синфдан ташқари 
ишларни ўтказиш йўллари: 
а) оммавий 
б) гуруҳ 
в) якка
Оммавий: кеча, олимпиада, КВН. 
Кечалар ўтказиш: 1 йилда 2 мартадан ошмаслиги керак. Дастур тузиш; 
инсценировка-саҳналаштириш, ашула, интермедия, мусиқа ва қ.к ўтказишни 
режалаштириб олиш зарур.