R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

k ito b ,
kitobning, kitobni, kitobga, kitobda, kitobdan [kitob]
le k se m a sin in g
kelishik kategoriyasi a so sid a g i o 'z g a r ish sistem asi), so ‘z s h a k ln in g
hosil b o iis h y o ‘l va usuli, v o s it a c i, b u vositalarning turlari.
Gramniatika va milliylik, milliy mafkura. 
Til va tafakkur, m illiy
til va m illiy ruh ajralm as. H ar b i r tiln in g gram m atik q u r ilis h i
m a ’luni 
nie’ yorga, 
q o n u n - q o id a g a
ega 
b o ‘lib, 
bu 
sh u
t ild a
so'zlashuvchi kishilarning ijtim oiy ruhiyati bilan b elgilan ad i. 
Shu
boisdan n azariy tilsh u n o slik a s o s c b is i V. H um boldt b undan q a riy b
ikki asr ilgari har qaysi t iln in g o c z sistem asi b o 'lib , tiln i ta d q iq
qilishni sh u n d a n b o sh la sh kerak d e g a n ed i. G ram m atik ad a 
aks
etuvchi m illiy lik n i uning h a r ikki ta rk ib iy q ism i — m o rfo lo g iy a d a
ham , sintaksisda ham k u za tish m u m k in . T ilsh u n oslik d a u s h u n d a y
sharhlanadi. M a ’lu m k i, o‘z b e k t ilid a so ‘zn in g o ‘za k -n e g iz i m u sta q il
holda m a ’no anglatadi v a lu g ‘a tla rd a gram m atik sh aklsiz b e r ila d i.
Jum ladan, 
fe ’ln in g 
o ‘ z a k - n e g iz i 
lu g‘aviy, 
gram m atik
va
k om m u n ik ativ m a ’no ifo d a la b , a s o s iy va q o ‘sh im ch a tu sh u n c h a d a n
tashqari fikr ham b ild ira d i. S h u n g a k o ‘ra, u asosiy tu s h u n c h a
ifodalab, lug‘ aviy unsur (le k s e m a ), q o ‘sh im ch a tu sh u n ch a b ild ir ib ,
gram m atik sh a k l (s o ‘z s h a k l), fik r ifodalab k om m u n ik ativ b ir lik