Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

6.2.
 
Marketingda strategik rejalashtirishning maqsadi 
va vazifalari 
 
Strategik rejalashtirish – 
bu korxonaga foyda keltiradigan marketing 
strategiyalarini ishlab chiqish va rivojlantirishdir. 
Marketing menejerlari yangi imkoniyatlarni izlashi lozim. Marketing 
menejerlari ma’lum bir rejalarni tuzish bilan qoniqmasligi kerak. Chunki 
bozor juda tez o‘zgarib turadi (xaridor istaklari, raqobot- chilar va muhit). 
Firmaning yaqin kelajakdagi muvaffaqiyatini avvalo, uning joriy 
faoliyatidagi turli yo‘nalishlarning moliyaviy jihatdan qay darajada 
muvofiqlashtirilganligi belgilaydi. Uning uzoq kelajakdagi rivojlanishi va 
taraqqiy etishi esa bozordagi o‘zgarishlarni o‘z vaqtida oldindan ko‘ra bilish 
hamda o‘z tuzilmasi va tovar portfelining tarkibini tegishli ravishda bunga 
moslashtira olish qobiliyatiga bog`liq bo‘ladi. 
Strategik rejalashtirishning maqsadi – firmaning uzoq muddatli 
taraqqiyotini ta’minlash maqsadida tanlagan strategiyasini aniq va izchil 
tavsiflab berishdir. Bu tanlov asta-sekin qarorlar va harakat dasturlariga 
aylanishi kerak. Strategik marketing rejasi moliyaviy rejadir, biroq u 
moliyaviy oqimlarning manbalari va maqsadlari haqidagi ma’lumotlar bilan 
boyitilgan bo‘ladi. Amalda u firmaning jami iqtisodiy faoliyatini belgilab 
beradi va uning qolgan barcha funksiyalariga: ITTKI bevosita ta’sir 
ko‘rsatadi. Marketingni strategik rejalashtirish jarayoni 6.1-rasmdakeltirilgan. 

---

118 
Marketing strategiyasini ishlab chiqish 
Taktikani amalga oshihrish 
Natijalarni kutish 
Marketing maqsadlarini belgilash 
Holat tahlili 
6.1-rasm. 
Strategik rejalashtirish jarayoni 
 
Strategik marketingning vazifasi firmaning barcha faoliyat turlarini 
uning taraqqiyoti va rentabelligini ta’minlaydigan yo‘nalishlarga har doim 
yo‘naltirish va qayta yo‘naltirib turishdan iborat. Uning impulslari faqat 
marketingga emas, balki barcha funksiyalarga ta’sir ko‘rsatadi. 
Shuning uchun uning roli an’anaviy marketing boshqaruvining roliga 
qaraganda anchagina keng u funksiyalararo muvofiqlashtirishni ham o‘z 
ichiga oladi. 
Hozirgi davrning asosiy talabi bu ilmiy tadqiqot, tajriba va 
konstruktorlik ishlarining (ITTKI) firmalar strategiyasida hal etuvchisohaga 
aylanishi bilan belgilanadi. 
Har qanday firmaning rahbari, hatto u rejalashtirish g‘oyasiga qarshi 
bo‘lsa ham hech bo‘lmaganda uch yo‘nalishdagi istiqbollarni belgilab olishga 
majbur: 
-
bozor evolutsiyasiga tegishlicha moslashish yoki yangi tovar 
bozorlariga kirib borish uchun kerak bo‘lgan investitsiyalar; 
-
ko‘zda tutilayotgan buyurtmalar hajmi bilan moslashtirilishi kerak 
bo‘lgan ishlab chiqarish dasturi, buyurtmalar hajmi o‘z navbatida, talabning 
mavsumiyligi, tovarlarni ilgari surish va hokazolarga bog‘liq bo‘ladi; 
-
moliyaviy majburiyatlarni bajarish uchun zarur bo‘lgan aylanma 
Strategik xo‘jalik bo’limlarini vujudga keltirish 
Korxonaning vazifalarini aniqlash 

---

119 
Moliyaviy 
rejalashtirish 
Marketingni 
strategik 
rejalashtirish 
Mahsulot ishlab 
chiqarishni rejalashtirish 
Korxona bo‘yicha umumiy 
rejalashtirish 
Sotish rejasi 
Reklamalarni chop 
etish rejasi 
Marketingning 
strategik rejasi 
mablag‘lar, ular daromadlar va xarajatlarning mo‘ljallari asosida hisoblanadi. 
6.2-rasm.