Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

8-o‘rin. 
Aviakompaniyalar semiz odamlarga bir varakayiga ikkita 
o‘ringa bilet sotishga bekorga uringanlari yo‘q. Gap shundaki, 
yo‘lovchilarning ortib borayotgan vaznlarini qoplash uchun avialiniyalar har 
kuni qo‘shimcha 275-300 million dollarlik yonilg‘i ishlatadilar. 
7-o‘rin. 
Amerikan Airlines aviakompaniyasi 1987–yilda birinchi klass 
salonida uchuvchi yo‘lovchilarga beriladigan salatlarga solinadigan zaytun 
miqdorini kamaytirib, 40000 dollar tejadi. 
6-o‘rin. 
Disney o‘z muvaffaqiyatlari uchun o‘sha paytlarda rangli 
plyonka ishlab chiqarish bo‘yicha hamma huquqlar egasi va uni ishlab 
chiqaruvchisi bo‘lgan yagona shaxs oldida qarzdor. Chunki, uzoq yillar 
davomida rangli plyonka ishlab chiqargan bu odam bilan tuzilgan shartnoma 
sharofati bilan, u uzoq yillar davomida yagona rangli multfilm ishlab 
chiqaruvchisi bo‘lgan. 
5-o‘rin. 
Maykl Jordan Nike krossovkasi reklamasidan bu mahsu- lotni 
chiqaradigan Malayziyadagi kompaniyaning hamma ishchilariga nisbatan 
ko‘proq pul topadi. 
4-o‘rin. 
Mahsulotingiz yaxshi sotilishini xohlaysizmi? Jeyms Bond 
haqidagi filmga tushing! BMW konserni o‘z mahsulotini “Oltin kuz” filmiga 
joylashtirgandan keyin 300 million dollarlik buyurtma oldi, Omega 
Seamaster soatining sotilishi esa 90 % ga o‘sdi. 
3-o‘rin. 
Jahondagi eng qimmat savdo markalari bu Marlboro, Coca- 
Cola va Budweiserdir. Ya’ni ulardan ikkitasi sog‘lik uchun zararli mahsulot 
ishlab chiqaradi. Darvoqe, Marlboro kompaniyasining birinchi egasi o‘pka 

---

339 
rakidan vafot etgan. 
2-o‘rin. 
Donald Tramp o‘zining birinchi “nomdor” osmono‘par binosini 
qurayotib, u aynan Tiffany do‘koni qarshisida bo‘lishi kerak, deya qaror 
qilgan. Chunki Tiffany o‘z do‘konlari uchun hamisha shahardagi eng yaxshi 
joylarni tanlagan, bundan tashqari bu do‘konlar atrofida hamisha badavlat 
odamlar yurgan. Darvoqe, Tramp o‘zining ko‘p qavatli ofisi uchun inqiroz 
paytida ham ijara pulini arzonlashtirmagan yagona odam bo‘ldi. Uning 
adolatli fikricha, haqiqiy boylar uchun status pulga nisbatan muhimroq. 
1-o‘rin. 
Insoniyat tarixidagi eng be’mani epizodlardan biri ham tijorat 
bilan bog‘liqdir. Ancha pul to‘lash uchun tovarga nisbatan qanchalik istak 
bo‘lishi lozim?! 1635– yilda, lola guliga ishtiyoqmandlik avjiga chiqqanda, 
lolaning bitta piyozi krovat, to‘rtta buqa, 12 ta qo‘y, to‘rtta cho‘chqa, to‘rt 
tonna bug‘doy, sakkiz tonna javdar, ikki tonna yog‘, kumush, kiyimlar 
to‘plami, 300 litr vino, 4 tonna pivo va 300 kg pishloqqa almashtirilgan.