“3 d texnologiyalar” fanidan O’quv qo’llanma

4-rasm.Traektoriya bo’ylab ob’yekt animatsiyasiga misol
Yo’nalish bo’ylab harakatlanuvchi ob’yektni belgilab, sizga uni animatsiyasi 
uchun yo’nalishini (траекториясини) belgilash lozim. Shundan so’ng uch o’lchovli 
ob’yekt yo’nalish chizig’iga olib o’tiladi va u bilan bog’lanadi. Dasturning o’zi siz 
uchun 2 ta kalit kadr yaratib beradi, ularning biri traektoriya boshlanishida ob’yekt 
holatini saqlasa, ikkinchisi traektoriya oxirida ob’yekt holatini saqlaydi. Qolgan 
kadrlarni dasturning o’zi siz uchun interpolyatsiyalab beradi. Natijada, animatsiya ishga 
tushirilganda sizning ob’yektingiz ko’rsatilgan traektoriya bo’ylab harakatlana 
boshlaydi.
Dinamik simmulyatsiya yordamida animatsiya yaratish 
Animatsiyaning ushbu turi dinamik soha mutaxasisligi sohalari bilan bog’liq, 
yoki animatorlik sohasi bilan. аниматора. Bu yerda animatsiya dinamik simmulyatsiya 
natijasini saqlash usuli hisoblanadi. “Dinamik simmulyatsiya” deb nomlanuvchi 
qo’rqinchli tushunchadan shuni tushinish lozimki, fizik real atrof-muhit sharoitlarida 
ob’yekt harakatini hisob-kitob jarayonini aniqlab beradi. Masalan, barchamiz bilamizki,
shisha qadah polga tushib ketsa u ko’p mayda bo’lkchalarga bo’linib ketadi. Bu bizga 
odatiy holat buni hammamiz tushunamiz. Lekin uch o’lchovli muhit qay bir ob’yekt 
qanday xususiyatlarga ega ekanligini bilmaydi.
Har bir ob’yekt uch o’lchovli animatsiyada bizning real dunyodagi harakatlarini 
tasvirlay olishini ta’minlashda dinamik simmulyatsiyadan foydalaniladi. Bunday 
simmulyatsiyalar uch o’lchovli paketlar yordamida amalga oshiriladi, simmulyatsiya 
tugagandan so’ng, singan shisha qadahning har bir xatti-harakati haqida axborot 
saqlangan animatsion kalit kadrlar hosil qilinadi. Dinamik simmulyatsiyadan ko’p 
hollarda suyuqliklarni, gazlamalarni, qattiq va yumshoq ob’yektlarni xatti-harakatini 

---

103 
hisobga olishda foydalaniladi. Dinamik simmulyatsiya va undan so’ng yaratilgan 
animatsiyalar yordamida kinoteatrlarda apokaliptik blokbasterlardan zavqlanish 
imkoniyatiga ega bo’lamiz.