O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi buxoro davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti

 
 
Haqiqa
t 
Bashorat
 
Janubiy Osiyo 
O‟rta Sharq 
Afrika 
Sharqiy Osiyo va
Tinch okeani 
Shimoliy va Janubiy 
Amerika 
Yevropa 
 
 

2013 

---

12 

1.2. Turizmning turlari va ko‟rinishlari 
Turizmdagi turlarni va ko‟rinishlarni tasniflashdagi chalkashliklar ham 
turizmdagi turlarga, turistlar sonini, harakatlanishini, xizmatlar turini ham 
aralashtirish, turizmdagi haqiqiy turlar xilini aniqlashni ham qiyinlashtiradi, 
haqiqiy turlarning qaysilari muhimrog„u, qaysi turlar o„z salohiyati bo„yicha 
keyinroq turadi, ajratish mushkul. 
M.N.Pardayev, R.Atabayev (2007 yil) keltirgan ma‟lumotlarida
Turizm turlari asosan quyidagi belgilari bo‟yicha
tasniflanadi. Bularga: 
- turizm turlarini tashkil etish bo‟yicha; 
- xizmat ko‟rsatishi bo‟yicha; 
- maqsadi bo‟yicha; 
- foydaliligi bo‟yicha kabi belgilar kiradi. 
Turizmni tashkil etilishi bo‟yicha tasniflansa u ikki guruhga bo‟linadi: rejali 
tashkil qilingan, rejasiz o‟zboshimcha harakat qiladigan. 
Rejali tashkil qilingan turizmga
davlat tomonidan qonunlar yoki boshqa 
me‟yoriy hujjatlar asosida tartibga solinadigan odamlarning harakati tushuniladi. 
Bu faoliyatni davlat va nodavlat turistik tashkilotlari, turli firma va kompaniyalar 
amalga oshirishi mumkin. O‟zbekistondagi turizmning asosiy qismi rejali tashkil 
qilingan turizmga kiradi.
Rejasiz o‟zboshimcha harakat qilingan turizmga
o‟z ixtiyori bilan 
mustaqil tashkil qilingan odamlarning harakat turi kiradi. Bu asosan ko‟ngilli 
turistik jamiyatlar, ittifoqlar va jismoniy shaxslar tashkil qilish orqali amalga 
oshiriladi. 
Turizmning ushbu turi orqali tog‟u-toshlarga sayohat, turistik yurish, 
musobaqalar uyushtirish, boshqa hudud va mamlakatlarni ko‟rib tomosha qilib 
kelish uchun borish kabi faoliyatlar amalga oshiriladi. Bu jarayon ham turli turistik 
birlashmalarning mamlakat qonunlariga va xalqaro me‟yorlarga zid bo‟lmagan 
ichki nizom va boshqa tartibga soluvchi me‟yoriy hujjatlar asosida amalga 
oshiriladi. Mamlakatimizda turizmni tashkil qiluvchi jismoniy va yuridik shaxslar 

---

13 
tegishli ruxsatnomaga (litsenziyaga) ega bo‟lishlari lozim. Bu masala 
«O‟zbekturizm» tashkiloti tomonidan amalga oshiriladi va shu tashkilot 
muvofiqlashtirib beradi.