Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

Натижани кўрсатиш.
Қидирув 
натижаси кўрсатадиган саҳифа 
кўпгина қидирув тизимлари томонидан иккига: табиий рўйхат ва 
ҳомийлар 
linkларига
 ажратилади. Ҳомийлар линклари тўлов асосида қидирув 
индексига киритилган бўлса, табиий рўйхатда қидирилаѐтган калит-сўз 
қатнашган бўлсагина кўрсатилади. 
Фойдаланувчига қидирув тизимидан фойдаланишни осонлаштириҳ 
мақсадида натижалар мувофиқлик бўйича (
Ranking
) сараланади, лекин ҳар 
бир қидирув тизими саралаш учун ўз меъѐрларига эгадир. Бу меъѐрларга 
қуйидагилар киради: 

маълумотнинг аҳамияти (
Google
 учун 
PageRank
-кўрсаткичи) 

ҳар бир топилган маълумотда қидирилаѐтган калит-сўзнинг қанчалик кўп 
учраши ва жойлашган ўрни 

сўралган маълумотни баҳолаш ва сони 

бошқа саҳифалардан ушбу 
калит-сўз
 қатнашган 
саҳифага
 қанчалик 
кўп 
линклар берилганлиги 

линк бериладиган саҳифаларнинг сифати. 
Sayt. Websayt. 
Сўнги пайтда Интернетни шиддат билан ривожланиши ва 
унинг фойдаланувчилари сонини кундан-кунга ортиб бориши боис 
Интернетда турли ѐьналишда wеб саҳифалар сони ҳам ортиб бормоқда. 
Интернет орқали савдо-сотиқ ишларини олиб бориш(1.4-расм), масофадан 
туриб университетларга ўқишга кириш ва нуфузли университетлар 
дипломини олиш ҳам мумкин.
Турли провайдерлар нафақат фирма ва компаниялар балки дунѐ бўйлаб 
миллати, дини ва тилаидан қатий назар оддий фуқаролар учун ҳам 
интернетда ўз саҳифаларини жойлаштириш имкониятини таклиф этмоқда. 
Интернетда ўз саҳифангизни яратиш учун сиз албатта wеб саҳифа яратиш 
техналогияси ҳақида дастлабки тушунчага эга бўлишингиз лозим. Ушбу 
қўлланма билан танишиб чиқсангиз wеб саҳифа яратиш усуллари ва унинг 
учун энг зарур бўлган - HTML - hyper text markup language (гипперматнлар 
белгилаш тили) ҳақида дастлабки маьлумотга эга бўласиз.
HTML - бу дастурлаш тили эмас, балки wеб сахифада матн, тасвир ва 
бошқа маьлумотларни қандай кўринишда жойлаштирилишини белгиловчи 
восита. WEB SITE нима? Агарда интернетда ишлаган бўлсангиз сиз интернет 
саҳифаси нима эканлигини кўргансиз. Мисол қилиб http://www.google.uz ѐки 
http://websum.uz
(1.4-расм) каби саҳифалар булар ҳаммаси Интернет 
siteлардир, уларни ҳар бир ойначаси бир web саҳифадир.

---

109 
Ҳар бир интернет саҳифа HTML кўдлари орқали яратилади. HTML бу 
hyper text markup language. Бу дегани, бир программалаш тилидир. URL 
нима? URL бу Uniform Resource Locators, яьни бу ҳар бир siteнинг номидир. 
Ҳар бир site номи ҳеч ерда қайтарилмайди ва бошқа жойда ишлатилмайди. 
Бу қайтарилмас site номидир. TEG тушунчаси HTML саҳифа нима? - бу 
оддий text файл бўлиб, .html қисқартмасига эга. HTML саҳифани яратиш 
учун махсус дастур шарт эмас. Буни биз оддий Блокнотда ҳам ѐзсак бўлади. 
12.3-расм. Ўзбекистон ҳудудидаги савдо-сотиқ ишлари учун online тизими