Патентшунослик, лицензиялаш ва

Саноат намунасига
маҳсулотнинг ташқи киёфасига таалуқли 
бадиий ва конструктив безак беришга оид ечимлар киради саноат 
намунасига агарда у янги бўлса, оригинал ва саноатда 
қўлланилиши мумкин бўлганда хуқуқий ҳимоя берилади.
Қўйидаги ҳолатларда хуқуқий ҳимоя берилмайди:
- 
маҳсулотнинг фақат техник тафсилотларига таалуқли бўлса;
- 
гуманизм ва жамоат манфаатларига қарши бўлса;
- 
архитектура (меъморчилик) объектларига
, 
шу жумладан 
саноат, гидротехник ва бошқа стационар объектларига, бундан 
кичик меъморчилик шакллар истасно.
- 
чоп этиладиган буюмларга;
- 
суюқ, газсимон, силжиб тушиб кетадиган (қум, бархан ва х.к) 
доимий шаклини сақлаб колмайдиган объектларга.
Товар белгиси ва хизмат белгиси
- 
бир жисмоний ёки 
юридик шахс томонидан тайёрланган маҳсулот ёки хизматни 
бошқа жисмоний ёки юридик томонидан шунга ўхшаш бошқа 
жисмоний ёки юридик
томонидан тайёрланган буюм, маҳсулот ёки 
хизматни ажратиш учун белгиланган белгилар.
Товар белгиси сифатида сузлар, бадиий белгилар, ҳажмли ва 
бошқа белгилар ҳимоя қилиниши мумкин. 
Қўйидаги ҳолларда товар белгиси хуқуқий ҳимояланмайди:
- 
белгиларда
бир биридан фарқ
киладиган аломатлари 
бўлмаса.
- 
давлат герби, байроқ
ва эмблема (нишонлар) давлатнинг 
номи, халқаро, давлатлараро ташкилотларнинг, корхоналарнинг
қисқартирилган номлари, кафолат муҳрлари, орден, медаллар ва 
бошқа фарқловчи белгилар. Бундай белгилар хуқуқий 
ҳимояланмайдиган элементлар бўлиб товар белгисининг таркибига 
киритилиши ёки товар белгиси эгасининг расман розилиги бўлса;
- 
маҳсулотнинг нархи, сони , хусусияти, чиқарилган жойи ва 
вақтига; 

---

35 
- 
агарда белги чиқарилган маҳсулот ва уни тайёрловчи 
тўғрисида истеъмолчини чалғитадиган маълумот берадиган бўлса;
- 
Ўзбекистон Республикасида бошқа шахсга таалуқли бўлган 
саноат намуналарига
; 
- 
розилигисиз муаллифнинг ёки тегишли ташкилотнинг 
маълум бўлган илмий адабиёт ва саноат асарларига ва
улардан 
келтирилган жумлаларга;
- 
таниқли шахсларнинг розилигисиз уларнинг исми, шарифи, 
тахаллуси