A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

Tibbiyot xodinilarini O IV infeksiyasi yuqishidan
saqlash chora-tadbirlari
Davolash-profilaktika muassasalarining har bir xodimi. ular to­
m onidan bemorlarga yordam k oTsatish m obaynida OITS virusi- 
ning yuqish xavfining mavjudligini ish jaray on id a yodda tutishlari 
lozim.
Shifoxonaning har bir b o i i m i d a tibbiy asbob-anjomlarni zarar- 
sizlantirish. sterillashdan av\ algi tozalash. sterillash tartib-qoidalari 
va tibbiy xodimlarning virus yuqishidan ehtiyot choralariga rioya 
qilinishi ustidan nazorat qiluvchi jav o b g a r shaxs tayinlanishi kerak.
Tibbiy xodim larning ish joylarida Sog'liqni saqlash vazirligi 
to m onidan chiqarilgan direktiv hujjatlar, k o 'rsa tm a lar va uslubiy 
qo'Uanm alardan kerakli ko'ch irm alar bo'lishi talab etiladi. Undan 
tashqari, tibbiy m uolajalar paytida OIV yuqishining oldini olishda 
quvidagi ehtiyot choralariga e'tib or berish lozim. Barcha m uo la­
jala r rezina qo'lq oplard a va m axsus kiyimlarda o'tkazilishi zarur 
(xalat. qo 'lq op. niqob. zarur b o 'lg an d a m uhofaza k o ’zoynagi). 
Shpris. ignalar va boshqa o 'tk ir asboblardan foydalanilganda ular- 
ni egmaslik, sindirmaslik talab etiladi. Bir martalik shpris ishla- 
tilgandan s o 'n g ignasi chiqarilmasdan darhol yuvish. keyin uning 
ichi dez. vosita eritmasiga to'ldirilib zararsizlantiruvchi eritmada 
k o 'm ila d ig a n holatda 1 soat m uddatga solib q o ‘yiladi yoki bir m ar­
ta ishlatiladigan shpris, igna sistema va boshqalar foydalanilgandan 
s o 'n g qaytarib olib b o i m a y d ig a n m axsus yashiklarda to 'p la n ib ish 
kunining oxirida Mufel pechida yoqib yuboriladi. O 'tk ir kesuvchi 
va sanchiluvchi asbob-anjomlardan iloji boricha kamroq foydala- 
nish m asadga muvofiqdir.
B em or qonini teriga, shilliq qavatlarga va jarohatlangan joylarga 
tushishining oldini olish uchun quyidagilarga rioya qilish darkor;
-
bem o r qoni jarohatlangan (tirnalgan. yorilgan. kesilgan. qirqil- 
gan) joylarg a tushishining oldini olish m aqsadida term ing jaro h a t­
langan qismini leykoplastir bilan o 'ra s h kerak;
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

- q o n yoki organizm ning boshqa suyuqliklari sachrashi ehtimoli 
bo'lg an d a ham da qon va qon m ahsulotlari bilan m uolajalar o 'tkazi- 
layotganda him oya k o ’zoynagi va niqob taqib olish lozim;
- agar teriga yoki shilliq qavatga bem orning qoni yoki biologik 
suyuqligi sachrasa, darhol iliq holdagi suvda sovun bilan yuvish 
kerak yoki uni oqin suvda (vodoprovod) ushlab turish kerak. Keyin 
esa 6 %,li vodorod peroksidi shimdirilgan tampon bilan artish. yoki
0.01 
%
dezoksan eritmasi. yoki 70 % spirtda artish lozim;
- agar k o ‘zga sachrasa, darhol ko'zni suv bilan yoki 2 % borat 
kislotasi eritmasi bilan yuvish lozim
- qon yoki organizm ning boshqa biologik suyuqliklari labora- 
toriyaga jo 'n a tilg u n g a qadar o g ‘zi yaxshi berkitiladigan biks yoki 
konteynerlarda saqlanishi lozim;
- jarroh lik muolajalarida. abortlarda, tug 'ruq ni qabul qilishda, 
stom otologik muolajalarda, um um an k o 'p qon ketishi bilan olib 
boriladigan m uolajalarda tibbiy xodimlar. albatta. rezina q o 'lq o p
kiyishi, xirurgik xalati ustidan rezina fartuk taqishi. him oya 
k o 'z o y n a g id a va niqobda ishlashi zarur;
- « o g 'iz m a -o g 'iz » s u n 'i) nafas oldirish boshqa nafas oldirish 
usuliga almashtirilishi lozim.
Shifoxonada OIV kasalligiga shubhali shaxs topilsa. quyidagi 
chora-tadbirlar ko'riladi:
- ushbu kasallikka shubha qilingan shaxslar uchun alohida 
shpris va boshqa tibbiy asbob-anjom lardan foydalanish lozim. Tib­
biy yordam k o ’rsatish uchun m axsus tayyorgarlikdan o 'tg a n tibbiy 
xodim lar biriktiriladi;
- kasallikka shubha qilingan shaxslarda tashxis tasdiqlanishi bi­
lan mahalliy yuqum li kasalliklar shifoxonasiga yotqiziladi;
- bem or yotgan xonani rezina q o i q o p kivgan holatda tozala- 
nadi va dezinfeksiya qilinadi, uni palatada kivgan kiyimlari, 
o 'r in - k o ’rpasi, idish-tovog'i va shaxsiy buyumlari zararsizlantiri- 
ladi.