Davlatimizning xalq salomatligini asrash borasidagi samarali faoliyati

Koronavirus pandemiyasining global iqtisodiyotga va O„zbekistonning 
iqtisodiy hamkor mamlakatlariga salbiy ta‟siri
Global inqirozning respublikamiz ijtimoiy – iqtisodiy rivojlanishiga salbiy 
ta‘sirlarini yumshatish maqsadida O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 
―Koronavirus pandemiyasi va global inqiroz xolatlarining iqtisodiyot tarmoqlariga 
salbiy ta‘sirini yumshatish bo‗yicha birinchi navbatdagi chora - tadbirlar 
to‗g‗risida‖ va ―Kornovirus pandemiyasi davrida aholi, iqtisodiyot tarmoqlari va 
tadbirkorlik sub‘yektlarini qo‗llab – quvvatlashga doir qo‗shimcha chora - tadbirlar 
to‗g‗risida‖ gi farmonlari qabul qilindi va amaliyotda joriy etilmoqda. 
Farmonda ko‗rsatib o‗tilgandek jahon miqyosida koronavirus infeksiyasi 
tarqalishiga qarshi kurashishda respublikamizda insonlarning harakatlanishiga 
cheklovlar kiritish va korxonalar faoliyatini to‗xtatish orqali misli ko‗rilmagan 
choralar ko‗rilmoqda. Global iqtisodiyot tizimining bir qismi bo‗lgan O‗zbekiston 
iqtisodiyotiga ham mazkur omillar ta‘sir qilmoqda, bu esa o‗z navbatida ushbu 
holatning salbiy ta‘sirlarini yumshatish bo‗yicha samarali oldini oluvchi choralar 
ko‗rishni talab qiladi. 
Bunda turizm, transport, farmatsevtika va to‗qimachilik sanoati kabi 
respublika iqtisodiyotining jadal rivojlanayotgan tarmoqlarini qo‗llab -quvvatlash 
va ularning barqarorligini ta‘minlashga alohida e‘tibor qaratish zarur. 
Globallashuv va integratsiyadan, ikki va undan ko‗p tomonlama iqtisodiy 
aloqalardan 
inqirozgacha 
ko‗p naf ko‗rgan mamlakatlar koronavirus 
pandemiyasidan juda ko‗p zarar ko‗rmoqda. Ular koronavirusga chalinganlarning 
soni jihatidan dunyoda peshqadam bo‗lmoqda
.
Jumladan:

AQSh da 2020 yil 20 aprel sanasiga 1 475 milliandan ortiq; 

Ispaniya 245 ming; 

Italiya 209 ming; 

Buyuk Britaniya 182 ming; 

Fransiya 168 ming; 

Germaniya 164 ming; 

Rossiyada 134 ming; 

Turkiyada 124 ming holatda koronavirus yuqtirganlar qayd etilgan. 
Iqtisodiyotning salohiyati, savdo-sotiq munosabatlar, mamlakatlarning 
ochiqlik darajasi, tovarlar, investitsiya va turistlar oqimi o‗zaro kontaktlarining 
oshishiga va pandemiyaning keng tarqalishiga sabab bo‗lgan. 
Tahlillar shuni taqozo qilmoqdaki, mamlakatlarning jahon iqtisodiyotidagi 
ulushi bilan koronavirusga chalinganlarning ulushi o‗rtasida o‗zaro korrelyasion 
aloqadorlik ( R = 0,75) bor ekan. Shuningdek, mamlakatlarning koronavirus 

---

pandemiyasidan iqtisodiy yo‗qotishlari ham epidemiyadan zararlanish ulushlariga 
bog‗liq. 
Aholi daromadlaridagi yo‗qotishlarni qoplash uchun ba‘zi mamlakatlar pul 
tarqatmoqda. Ammo O‗zbekiston Respublikasi hukumati muqobil qaror qilib 
―Saxovat va ko‗mak‖ umumxalq harakati orqali korxona va jamoat tashkilotlari 
kam ta‘minlangan oilalarga xayriya tadbirlarini o‗tkazmoqda. Korxonalarning 
"Saxovat va ko‗mak" umumxalq harakatida qatnashishi davlat tomonidan inqiroz 
yo‗qotishlarini tadbirkorlar zimmasiga tashlagani emas, balki bu harakat ayni yalpi 
talab tushib borayotgandagi holatni o‗nglashga qaratilgan harakatdir. Chunki yalpi 
taklif pasaygan davrda yalpi taklifni aholiga pul tarqatish orqali oshirish 
inflyasiyani oshiradi va aholi undan naf ko‗rmasligi mumkin. 
Korxonalarning umumxalq xarakatida qatnashishi ularga naf keltiradi: 
