1. Shayboniylar davrida davlatning ma’muriy tuzilishi ham o’ziga xos bo’lib

viloyatlarni dargoh –mahalliy 

hokimlar tizimidan tashqari devonlarning tashqari devonlarning mahalliy 

bo’limlari orqali ham boshqarish imkoniga ega bo’lib, bu hol markaz e’tiborini 

mustahkamlshda muhim ahamiyat kasb etgan bo’lsa, endi esa joylardagi butun 

hokimiyat  mahalliy kuchlar qo’lida mujassamlashgan. 

 

11.Bu davrda ham davlat boshqaruvida Jo’ybor 

xojalarning mavqeyi baland bo’lib, asosiy diniy mansabdorlar ular ichidan 

tayinlangan. Buxoro shayxulislomi ham Jo’ybor shayxlari orasidan tayinlangan 

bo’lib, Abulfayizxon davrida bu lavozimni Xoja Yahyoning o’g’li Muhammad 

Hakim Xo’ja egalladi. Shayxulislom jamiyatda katta rol o’ynagan bo’lib, nafaqat 

diniy, balki barcha ishlar bo’yicha hukmdorning doimiy maslahatchisi bo’lgan. Har 

bir viloyatning o’z qozisi bo’lib, ular diniy, oilaviy, vorischilik hamda jinoiy 

ishlarni ko’rib chiqqan. Harbiylar uchun ham alohida qozilar bo’lib, ular qozi askar 

deb yuritilgan. 

 

12.Buxoro amirligi bir necha viloyatlardan tashkil topgan. Shulardan 

Samarqand va Buxoro tumanlarga bo’lingan. Viloyat hukmdorlari hokim deb 

atalgan. Keyinchalik bekliklar paydo bo’lib, ularning hukmdori bek deb atalgan.  

---

44ta beklikka bo’lingan. Eng kichik ma’muriy birlik qishloq bo’lib, oqsoqollar 

boshqargan. 

 

13. Qo’shbegi yoki qo’shbegiyi bolo eng oily saroy mansabi 

hisoblanib, bosh vazir vazifasini bajargan. Iqtisodiy, siyosiy, harbiy masalalarda 

amirga maslahat bergan.  

Oily darajali: 

Inoq  

Dodhoh  

Mingboshi  

To’qsabo  

To’pchiboshi 

O’rta darajali: 

Chig’atoy begi 

Eshik og’asi 

Miroxir  

Yuzboshi 

Ellikboshi 

 

Quyi tabaqa: 

Qoravulbegi  

Dahboshi  

Mirzaboshi  

Chuhraboshi  

Sarboz  

Diniy mansablar: 

Shayxulislom  

Qozikalon 

Qozi  

Qozi askar 

A’lam  

Muftiy