4-sonli maktabning 2-toifali boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchisi
Telefon nomeri: +998999142014
Annotatsiya:
Ushbu maqolada pedagog sifatlari, pedagogning kasbiy va shaxsiy sifatlari
yuzasidan.mulohazalar.yuritilgan.
Kalit so‘zlar:
Ustoz, muallim, o‘qituvchi, jamiyat, tarbiya, shaxs, davr,dars, kasb, ma’naviyat,
ma’rifat.va.mafkura.
Davlat va jamiyat uzluksiz ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimi barcha uchun ochiq bo‘lishini
va. hayot. o‘zgarishlariga. moslanuvchanligini. ta’minlaydi.. Kadrlar. tayyorlash. sohasida. jahon-
ilg‘or tajribasini hisobga olish uzluksiz ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimining barcha jihatlariga
dahldor.bo‘lib,.uning.rivojlanish.omillaridan.biridir..
Jamiyat taraqqiyotining har bir bosqichichida ustoz, muallim, o‘qituvchi zimmasiga eng
muhim. vazifa-. jamiyat. kelajagi. bo‘lgan. yoshlarni. tarbiyalash,. ilm. berish. vazifasi. yuklatilgan..
Hatto ibtidoiy jamoa tuzumidayoq yoshlarni tarbiyalash muassasalari tashkil etilib, ularda
tajribali,. hayotni. ko‘rgan. oqsoqollar. bolalarni. tarbiyalaganlar.. O‘qituvchilik. kasbining. paydo.
bo‘lishi.tarbiyaning.kelib.chiqishi.bilan.bog‘liqdir..
Har bir jamiyatda ham pedagog, o‘qituvchi, tarbiyachilarga yoshlar murabbiysi sifatida katta
hurmat.bilan.qarab.kelingan..ayniqsa,.bizning.mustaqil.yurtimizda.o‘qituvchiga.hurmat.e’tibor.
va. unga. qo‘yilgan. ma’suliyat. ham. nihoyatda. oshib. bormoqda.. shu. o‘rinda. respublikamizda.
1-oktabrni.,,ustoz.va.murabbiylar.kuni’’.deb.e’lon.qilinganligini.ta’kidlab.o‘tish.joiz.
Ma’lumki, ,,shaxs va davr’’ yoki ,,davr va shaxs’’ munosabati muammolari tahlilida uchta
holat bo‘lishi mumkin:
Birinchi toifa- shunday shaxslar bor ular davr bilan hamnafas, o‘zi yashagan zamonning
yalovbardori.sifatida.namoyon.bo‘ladi..
Ikkinchi toifa- shaxslar o‘z davrining ruhi, maqsad va vazifalarini anglay olmaydi, ya’ni
zamondan.orqada.qoladi.
Uchinchi toifa- insonlar yetakchilar sanalib, ular voqelikdan o‘zib ketadi, ayni paytda o‘z
davrining. ruhini. chuqur. his. etadi. va. anglaydi.. Bunday. shaxs. hayotiy. qarashlari,. g‘oyasi. va.
faoliyati.yo‘nalishida.kelajakni.ko‘ra.oladi.
O‘qituvchi shunday yetakchilik xususiyatiga ega bo‘lgan, ma’naviyati yuksak shaxs bo‘lishi
va.shunday.shaxsni.tarbiyalashi.lozim..shaxsning.ma’naviy.olami.yuqori.bo‘lsa,.tabiiy.ravishda.
bu.uning.amaliy.faoliyatida.ham.o‘z.ifidasini.topadi,.uning.g‘oyalari.jamiyatga.singadi.
Bu.borada.bizning.buyuk.allomalarimiz.ham.pedagogika.sohasiga.o‘zining.fikr.mulohazalarini.
aytib.o‘tishgan.
abu.ali.ibn.sinoning.fikricha.,,o‘qituvchi.matonatli.sof.vijdonli,.rostgo‘y,.bolani.tarbiyalash.
yo‘llarini,. axloq. qoidalarini. yaxshi. biladigan. odam. bo‘lmog‘i. lozim.. Muallim. o‘quvchining.
butun.ichki.va.tashqi.dunyosini.o‘rganib,.uning.aql.qatlamlariga.kirolmog‘i.lozim’’.
al. farobiyning. fikricha-. ,,O‘qituvchi. o‘z. or-nomusini. qadrlashi,. adolatli. bo‘lmog‘i. lozim..
Ana shundagina u insonlikning yuksak darajasiga ega bo‘ladi va baxt cho‘qqisiga erishadi’’-deb
ta’kidlaydi.
Yusuf Hojib Qoshg‘ariy- ,,A’zolar kasalligi bilan yuzlarcha, minglarcha odamlar holok
bo‘lsalar, nodonlik, bilimsizlik tufayli o‘n ming va yuz minglarcha odamlar holok bo‘ladilar
“-.deb.ta’kidlashi.bejiz.emas.
Ulug‘ mutafakkir Alisher Navoiy ham o‘qituvchining yoshlarga ta’siri o‘tkazish mehnatini
xolisona baholab: ,,Agar shogird nodonlikka erishsa ham unga (muallimga) qulluq qilsa arziydi”,
,,Xalq.yo‘lida.kim.senga.bir.harf.o‘rgatmish.ranj.ila”,-.kabi.satrlar.bitgan.
Nasriddin Tusiy o‘zining ,,O‘qituvchilarni tarbiyalash to‘g‘risidagi” nomli asarida: ,,O‘qituvchi
nutqi.hech.qachon.va.hech.qayerda.zaharhandali,.qo‘pol.yoki.qattiq.bo‘lishi.mumkin.emas..Dars.
paytida.o‘qituvchining.o‘zini.tuta.olmasligi.ishni.buzishi.mumkin”,-deydi.
Mamlakatimizda kadrlar tayyorlash milliy dasturini hayotga tadbiq etish jarayonida
o‘qituvchining yosh avlodga ta’lim va tarbiya berishda jamiyat oldida javobgarligi yanada ortib
216
Do'stlaringiz bilan baham: |