"ijtimoiy fanlar" kafedrasi

Adventistlar
(
lot
. kelish, voqe bo‘lish) protestantlikdagi yo‘nalishlardan biri 
bo‘lib, unga XIX asrning birinchi yarmida AQSHda Uilyam Miller (1772-1849) 
asos solgan.
“Bibliya”ni o‘rganib, “oxirzamon”ning Yaqinlashayotgani hamda Iso 
Masihning ming yillik hukmronlik davri boshlanishi haqidagi fikrga kelgan 
U.Miller 1831 yilda Isoning 1843 yilda qaytishi haqida katta va’z qildi. Bu va’z 
hatto Evropada ham aks-sado berdi. 1843 yil kirib kelganida esa U.Miller o‘z 
xulosasini biroz o‘zgartirib Isoning qaytish muddatini 1844 yilga ko‘chirdi. Masih 
tushishi kerak bo‘lgan oy va kunni, hatto joyini – Nyu-York shtatidagi tog‘ni ham 
aniq ko‘rsatdi. Belgilangan kunda Miller izdoshlari oq kiyimlarga o‘ranib 
“qiyomat tog‘i”da joylashdilar. Uzoq kutishdan so‘ng “payg‘ambar” izdoshlarining 
soni kamaya boshladi, lekin ko‘plar unga sodiq qoldilar. Isoning 1843 yili 
kelmaganining sababi esa o‘sha yili Iso erga emas, balki “osmondagi poklanish 
joyi” (chistiliщe) ni tozalash uchun kelgan, deb talqin qilindi.
1845 
yilda 
U.Miller 
va 
uning 
izdoshlari 
baptistlar 
safidan 
chetlashtirilganlaridan so‘ng o‘zlarining “adventistlar” deb atalgan tashkilotini 
tuzdilar. 
Adventistlar ta’limoti Iso Masihning ikkinchi marotaba qaytishi g‘oyasiga 
asoslanadi. Unga ko‘ra ikkinchi qaytish davrida faqatgina taqvodorlar (birinchi 
tirilish) tiriladilar va Xudo bilan osmonda 1000 yil bo‘ladilar. Bu davr mobaynida 
erda insonlar bo‘lmaydi, ular tomonidan yaratilgan jamiki narsa vayron bo‘lib, 
yo‘q bo‘lib ketadi. SHayton kishanlanadi va uning jazosi vayronaga aylangan erda 
bo‘ladi. 1000 yildan so‘ng Iso uchinchi bor erga qaytadi, Shunda jin, alvasti va Shu 
kabilar tiriladilar (ikkinchi tirilish). SHayton esa xalqlarni yo‘ldan ozdirib, ularni 
Isoga qarshi oxirgi jangga to‘plash uchun vaqtincha ozodlikka chiqadi. Lekin 
osmon olovi ularni kulga aylantiradi. SHayton va insu-jinslar abadiy yo‘q 
qilinadilar - bu ular uchun ikkinchi o‘limdir. Olov bilan tozalangan Er yangilanadi 
va uni taqvodorlar egallaydilar. Quddus qayta tiklanadi va odamlar abadiy rohatda 
baxtli hayot kechiradilar. 

---

160