Toshkent to’qimachilik va yengil sanoat instituti 5320900 – Yengil sanoat buyumlari konstruksiyasini ishlash va texnologiyasi (tikuv buyumlari) ta’lim yo’nalishi negizidagi

 
 
 

---

5 
TIKUV BUYUMLARI TEXNOLOGIYASI fani bo’yicha:
Kiyim modellarini ishlab chiqarishga tayyorlash. Tajriba sex vazifalari. 
Materiallardan tejamli foydalanish to’g’risida umumiy ma’lumot. Andaza 
yoymalarida andazalarni joylashtirish tartibi. Gazlamalarining sarf normasi. 
Andazalar sathini aniqlash usullari. Andazalar turi. Tajriba sexining texnologik 
guruhi. Modellarni ishlab chiqarishga tushirishni takomillashtirish yo’llari. 
Gazlamalarni bichishga tayyorlash. Tayyorlov bo’limining vazifalari. 
Gazlamalarni qabul qilish. Gazlamalarni sifatini tekshirish va o’lchash. 
Gazlamalarni to’shamaga mo’ljallab xillash. Konfeksionlash. Gazlamalardan 
tejamli foydalanish. 
Bichish sexining vazifalari. Gazlamaning to’shashga qo’yiladigan talablar. 
Gazlamalarni to’shash usullari. Gazlama to’shashda qo’llaniladigan asbob-
uskunalar. Buyum detallarini bichish. Detallarni komplektlash va nomerlash. 
Bichish sexining yakunlovchi operasiyalari. Gazlamalarni to’shash va bichishning 
takomillashtirish yo’llari. 
Kiyim detallarini biriktirish usullari. Kiyim detallarini ip bilan biriktirish 
usuli. Qaviqlar, bahya va bahyaqatorlar to’g’risida umumiy ma’lumot, qaviq turlari 
va ularni hosil qilish usullari. Bahyaqator turlari, ularni bajarish texnik shartlari va 
qo’llash jarayoni. Ipli birikmalar klassifikatsiyasi. 
Kiyim detallarini yelimlab biriktirish. Yelimlab biriktirish jarayonining 
mohiyati, yelimlab biriktirishni afzalligi va kamchiligi. Turli yelimlarning tasnifi. 
Yelim material turlari va ularni qo’llash jarayoni. Yelim bilan biriktirish usulini ip 
bilan biriktirish usuli bilan taqqoslash va uning samaradorligi. 
Tikuv 
buyum 
detallarini 
payvandlash. 
Termoplastik 
materiallarni 
payvandlash jarayoni va uning mohiyati. Termoplastik materiallarni payvandlash 
usullari va ularni qo’llash jarayoni, qo’llaniladigan asbob-uskunalar. Detallarni 
payvandlash usulini ip bilan biriktirish usuli bilan taqqoslash. 
Tikuv buyumlariga namlab-isitib ishlov berish. Namlab isitib ishlov (NII) 
berishni vazifasi va mohiyati. NII berish jarayoniga ta’sir etuvchi omillar va ularni 
o’zaro bog’liqligi. NII berishning parametrlari. NII berishning operasiyalari, 
ularning mohiyati va qo’llash jarayoni. NII berish asbob-uskunalari. 
Ustki kiyim detallari va uzellariga ishlov berish usullari. Detallarga 
dastlabki ishlov berish operatsiyalari. Mayda detallarga ishlov berish. Detal 
qirqimlariga ishlov berish usullari va qo’llaniladigan asbob-uskunalar. Asosiy 
detallarga qotirma yopishtirish. Vitochka, kesim, koketkalarga ishlov berish. 
Detallarga dastlabki ishlov berishni takomillashtirish yo’llari. 
Cho’ntak tikish. Ustki kiyimning asosiy cho’ntak turlari.
Qirqma cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Qopqoqli qirqma
cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Ramkali qirqma cho’ntaklarga ishlov 
berish texnologiyasi. Listochkali yon qirqma cho’ntaklarga ishlov berish 
texnologiyasi. Listochkali ko’krak cho’ntagiga ishlov berish texnologiyasi.
Chok davomida joylashgan cho’ntaklarga ishlov berish. Chok davomida 
joylashgan listochkali va listochkasiz cho’ntaklar. Murakkab chok davomida 

---

6 
joylashgan cho’ntaklarga ishlov berish.
Qoplama cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Qoplama cho’ntak 
yuqori qirqimlariga ishlov berish. Qoplama cho’ntaklarni asosiy detalga biriktirish 
usullari. 
Ichki cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Listochkali ichki 
cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Mag’izli ichki cho’ntaklarga ishlov 
berish texnologiyasi. Adip tilida joylashgan ichki cho’ntakka ishlov berish. 
Shim cho’ntaklariga ishlov berish texnologiyasi. Shim old bo’lagida 
joylashgan cho’ntaklarga ishlov berish texnologiyasi. Shim ort bo’lagida 
joylashgan cho’ntaklarga ishlov berish.
Ustki kiyim cho’ntaklariga ishlov berish usullarini takomillashtirish yo’llari.
Bortga ishlov berish bosqichlari. Bort qotirmasiga ishlov berish va old 
bo’lakka ulash usullari. Bortlarni yig’ish. Yashirin taqilmali bortga ishlov berish 
usullari. Bortga ishlov berish usullarini takomillashtirish. 
Yoqalar konstruksiyasini tasnifi. Paltobop yoqalarga ishlov berish va yoqani 
yoqa o’miziga o’tqazish usullari. Erkaklar pidjagida yoqaga ishlov berish va 
yoqani yoqa o’miziga o’tqazish usullari. Yoqalarga ishlov berish usullarini
takomillashtirish. 
Yenglarning konstruksiyasi tasnifi. Ikki chokli yengga ishlov berish 
texnologiyasi. Yeng uchiga kesim va manjet bilan ishlov berish usullari. Yenglarni 
yeng o’miziga o’tqazish. Yengga ishlov berishning takomillashtirish yo’llari. 
Astarning vazifasi. Astarga ishlov berish usullari. Yelka tagliklarni 
tayyorlash. Astarni avraga biriktirish usullari. Isituvchi qatlamli astarga ishlov 
berish va avra bilan biriktirish. 
Shimga ishlov berish bosqichlari. Shim detallariga dastlabki ishlov berish. 
Shim taqilmasiga ishlov berish usullari va ularni takomillashtirish yo’llari. Shim 
yuqori qirqimiga ishlov berish usullari. Manjetli va manjetsiz shim pochasiga 
ishlov berish usullari. Shim uzellariga ishlov berish zamonaviy texnologiyasi va 
asbob-uskunalari. 
Yubkaga ishlov berish bosqichlari. Yubka taqilmasiga ishlov berish usullari. 
Belbog’li va belbog’siz yubka yuqori qirqimiga ishlov berish. Yubka etagiga 
ishlov berish usullari. Yubka uzellariga ishlov berishni takomillashtirish yo’llari. 
Erkaklar va ayollar ko’ylagida qo’llaniladigan cho’ntak turlari va ularga 
ishlov berish usullari. Taqilma turlari va ularni qo’llash jarayoni. Yoqa turlari va 
ularga ishlov berish usullari. Yoqasiz ko’ylaklarda yoqa o’miziga ishlov berish 
usullari. Ko’ylakda qo’llaniladigan yeng turlari va ularga ishlov berish usullari. 
Ko’ylak uzellariga ishlov berishni takomillashtirish yo’llari. 
Trikotaj polotnosidan tikiladigan kiyim detallari va uzellariga ishlov berish 
usullari. 
Trikotaj 
polotnosidan 
tikilgan 
kiyim 
detallarini 
biriktirishda 
qo’llaniladigan asbob-uskunalar. Cho’ntak turlari va ularga ishlov berish. Yoqa 
turlari va ularga ishlov berish. Yeng turlari va ularga ishlov berish usullari.